Cukrzyca znacznie upośledza proces gojenia ran, w tym owrzodzeń w przebiegu zespołu stopy cukrzycowej (ZSC). Coraz częściej wykorzystywaną metodą leczenia ZSC jest terapia podciśnieniowa (ang. negative-pressure wound therapy – NPWT), która istotnie przyspiesza gojenie owrzodzeń. Jednym z mechanizmów, leżących u podstaw gojenia ran, w przypadku zastosowania NPWT jest przyspieszenie namnażania się naczyń krwionośnych. Celem badania był wybór cytokin najbardziej zaangażowanych w proces neowaskularyzacji u chorych poddanych terapii podciśnieniowej w przebiegu ZSC spośród panelu 50 czynników o właściwościach angiogenetycznych. Dokonano oceny poziomu czynników angiopoetycznych za pomocą mikromacierzy tkankowych. Badanie przeprowadzono na poszczególnych etapach gojenia rany, w dobach: 0., 3., 6. i 14. Ocena ta pozwoliła wyselekcjonować 6 głównych czynników zaangażowanych w prawidłowe gojenie ZSC z zastosowaniem NPWT: angiogeninę, serpinę E1, interleukinę 8 (Il-8), metaloproteinazę 9 (MMP-9), tkankowy inhibitor metaloproteinaz 1 (TIMP-1), endostatynę. Efekty wstępnej selekcji wybranych cytokin mogą posłużyć do wyjaśnienia molekularnych mechanizmów działania terapii podciśnieniowej u chorych z ZSC w oparciu o metody ilościowe na reprezentatywnej grupie chorych.
Ropowica jest ostrym, potencjalnie niebezpiecznym dla życia zapaleniem tkanki łącznej. Lokalizacja w obrębie szyi oraz jamy ustnej jest rzadka. Jedną z przyczyn jej występowania w tym umiejscowieniu może być nieleczona próchnica zębów. W niniejszej pracy
zaprezentowano przypadek 38-letniej pacjentki, u której na skutek wyżej wymienionego zaniedbania doszło do rozwoju masywnej ropowicy tkanek miękkich szyi. Chora zgłosiła się do SOR ze skierowaniem od lekarza rodzinnego z powodu zasłabnięcia. Podczas przyjęcia stan pacjentki prezentował się jako średnio ciężki. Kobieta zgłaszała trwającą od tygodnia gorączkę, ból i obrzęk tkanek miękkich szyi oraz gardła, co skutkowało wystąpieniem trudności w spożywaniu pokarmów i płynów. Pacjentka była w trakcie antybiotykoterapii zleconej w POZ. W wywiadzie: stan po embolizacji tętniaka tętnicy szyjnej wewnętrznej prawej, tętnicy szyjnej wewnętrznej lewej i tętnicy środkowej mózgu dwa miesiące wcześniej, stan po tonsillektomii, próchnica zębów. Pacjentka początkowo była leczona w Oddziale Chorób Wewnętrznych, gdzie szybko pojawiły się kliniczne wykładniki krwawienia do przewodu pokarmowego oraz wstrząsu o mieszanej etiologii: krwotoczno-hipowolemicznego i septycznego. Pacjentka została przekazana w trybie pilnym do Pracowni Endoskopii Przewodu Pokarmowego w celu dokładnego zlokalizowania i opanowania źródła krwawienia, skąd z powodu rozwinięcia się niewydolności wielonarządowej (wstrząsu krwotocznego, septycznego oraz ostrej niewydolności oddechowej) została przyjęta do Oddziału Anestezjologii i Intensywnej Terapii. Przeprowadzono szeroką diagnostykę, zaopatrzono źródło krwawienia, wdrożono także leczenie stomatologiczno-laryngologiczno-chirurgiczne. Po ustabilizowaniu stanu ogólnego na końcowym etapie kobieta była hospitalizowana w Klinice Chirurgii Urazowej, Leczenia Oparzeń i Chirurgii Plastycznej w Poznaniu, gdzie ostatecznie zaopatrzono ranę szyi, pokrywając ubytek przeszczepem skóry. Pacjentka w stanie ogólnym dobrym została wypisana do domu.
System do terapii podciśnieniowej V.A.C. znajduje zastosowanie w leczeniu ran z różnych dziedzin medycyny. Jest metodą mającą pozytywny wpływ na gojenie ran. W artykule przedstawiono zastosowanie sytemu V.A.C. w przypadku zgorzeli tkanek miękkich podbrzusza i krocza u 61-letniego pacjenta, do której doszło na skutek niewyrównanej i nieleczonej przez 10 lat cukrzycy typu 2. Oprócz wdrożenia antybiotykoterapii i wyrównania glikemii, u chorego konieczne było wykonanie pięciu zabiegów operacyjnych, podczas których trzykrotnie dokonywano nekrozektomii, a także założono i trzykrotnie wymieniono opatrunek V.A.C. Ostatecznie proces terapeutyczny pozwolił na wtórne zszycie rany.
Przeszczep skóry dla wielu chorych z ranami o odmiennej etiologii stanowi leczenie z wyboru. Obok klasycznych technik wykorzystujących pełną lub pośrednią grubość, istnieje alternatywa w postaci podciśnieniowego, termicznego mikroprzeszczepu naskórkowego z użyciem systemu CelluTome™. W niniejszej pracy przedstawiono opis wykorzystania nowatorskiej, małoinwazyjnej, niebolesnej, autologicznej techniki pobierania oraz implantacji drobnych tzw. mikrokopuł, pozyskanych z granicy naskórkowo-skórnej w celu zaopatrzenia urazowego oraz ubytkowego uszkodzenia okolicy stawu łokciowego. Zastosowana terapia, poprzez molekularnie odmienny mechanizm gojenia, umożliwiła ostateczne i pełne zamknięcie ubytku, przy jednoczesnym zachowaniu nienaruszonej funkcji stawu, z pełni akceptowalnym efektem kosmetycznym obszaru interwencji oraz prawie niewidocznym miejscem pobrania materiału. Zastosowana procedura nie wymagała znieczulenia oraz angażowania bloku operacyjnego, a dalszy ambulatoryjny nadzór nad pacjentką, raną i miejscem donorowym odbywał się bez powikłań.
Upadki u osób w podeszłym wieku stanowią istotną przyczynę postawania różnorodnych ran pourazowych – począwszy od niewielkich krwiaków i otarć skóry, aż po groźne dla życia krwotoki do jamy opłucnej, jamy otrzewnej oraz śródczaszkowe. Znacznie bardziej na powikłania upadków narażeni są chorzy przyjmujący doustne antykoagulanty. Wówczas nawet w przypadku niewielkiego urazu konieczna może być hospitalizacja i podejmowanie inwazyjnego leczenia. W pracy zwrócono uwagę na problemy pielęgnacyjne i podejmowane interwencje w opiece nad chorymi z pourazową raną w podeszłym wieku, przyjmującymi przewlekle doustne antykoagulanty.
Terapia podciśnieniowa (NPWT) jest nowoczesnym sposobem leczenia trudno gojących się ran. Do jej prowadzenia używany jest system V.A.C. Z uwagi na starzejące się społeczeństwo rośnie liczba amputacji udowych – jako ostatecznego stadium leczenia niedokrwienia kończyny dolnej na tle cukrzycy lub miażdżycy. Jednym z powikłań może być rozejście rany pooperacyjnej z powodu martwicy kikuta, które próbuje się leczyć przy użyciu V.A.C. Celem pracy było porównanie efektów leczenia za pomocą V.A.C. oraz nekrozektomii (grupa I) oraz wyłącznie z wykorzystaniem nekrozektomii (grupa II) u pacjentów z pooperacyjną martwicą kikuta po amputacji udowej wykonanej z powodu niedokrwienia kończyny dolnej na tle cukrzycy lub miażdżycy. Do badania zakwalifikowano 16 chorych, których podzielono na dwie grupy (n=8). Średni czas hospitalizacji pacjentów leczonych przy użyciu V.A.C. i nekrozektomii wynosił 45,4 dnia. W przypadku chorych, u których stosowano wyłącznie nekrozektomię, średnia ta wynosiła 31,1 dnia. W grupie I u żadnego z pacjentów, w trakcie stosowania V.A.C. podczas hospitalizacji, nie uzyskano całkowitego oczyszczenia rany z martwicy. Średnia czasu, po którym doszło do całkowitego wygojenia rany, w grupie I wynosiła 62,1 dnia, natomiast w grupie II – 49 dni. Wykazano przewagę klasycznej nekrozektomii nad systemem V.A.C. Całkowite wygojenie rany uzyskiwano szybciej w grupie II niż w grupie I. Prawdopodobnie przyczynił się do tego zbyt gęsty wysięk oraz duże objętości wydzielających się tkanek martwiczych, co prowadziło do zatykania się urządzenia.
Nowoczesne metody leczenia, do których można zaliczyć system do terapii podciśnieniowej (VAC), zdecydowanie poprawiły rokowania pacjentów z ranami trudnymi i powikłanymi. Pozwalają one na stałe oczyszczanie rany i znacznie przyspieszają proces gojenia. Stanowią alternatywę dla tradycyjnych metod leczenia u chorych z ranami będącymi przedmiotem zainteresowania zarówno ginekologów, jak i chirurgów. W pracy przedstawiono opis przypadku 67-letniej pacjentki z ropniem pachwiny i wargi sromowej. U kobiety konieczna była ewakuacja ropnia, włączenie antybiotykoterapii oraz zastosowanie systemu VAC i kolejnych jego wymian aż do uzyskania prawidłowego procesu ziarninowania oraz zmniejszenia nacieku zapalnego. Dzięki zastosowaniu opatrunku podciśnieniowego w połączeniu z leczeniem farmakologicznym udało się oczyścić powikłaną ranę krocza i doprowadzić do jej zamknięcia, uzyskując pełne wygojenie.
Zespół stopy cukrzycowej (ZSC) jest wciąż istotną przyczyną hospitalizacji oraz nieurazowych amputacji kończyn dolnych. Około 20% wszystkich infekcji w obrębie stopy jest powikłanych zakażeniem kości. Leczenie polega na stosowaniu długotrwałej antybiotykoterapii i/lub usunięciu zakażonej kości. Ze względu na słabą penetrację antybiotyków, zakażenie paliczków palców stopy – według zaleceń Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego – stanowi wskazanie do amputacji. W celu uniknięcia amputacji palca, można usunąć zakażoną kość (przez istniejące owrzodzenie). W niniejszej pracy zaprezentowano opis pacjenta chorującego na cukrzycę typu 2 z zakażeniem podstawy paliczka dalszego palucha, u którego podjęto próbę takiego leczenia. Wybrane postępowanie pozwoliło uniknąć amputacji, zachować prawidłową biomechanikę stopy i znacznie skrócić czas stosowania antybiotyku.
Destrukcja skóry z penetracją do tkanek głębokich wraz ze współistniejącym uszkodzeniem kości są częstymi objawami tzw. piorunujących odleżyn występujących w grupie pacjentów u kresu życia. Proces miejscowego leczenia rany u kresu życia jest zawsze indywidualny i ściśle powiązany ze stanem klinicznym chorego oraz jego przewidywanym okresem przeżycia. W momencie podjęcia decyzji o paliatywnej koncepcji zaopatrzenia rany wygojenie staje się drugoplanowym elementem działań, choć niewykluczonym. Koncentrowanie się na gojeniu i zamknięciu rany może okazać się działaniem niemożliwym do realizacji, łagodzenie objawów związanych z raną powinno być priorytetem w tym okresie życia pacjenta. Celem pracy była prezentacja zastosowania NPWT w zarządzaniu raną u kresu życia. W pracy przedstawiono opis przypadku 82-letniej kobiety, od czterech lat leżącej, niezdolnej do samoopieki (0 pkt według Barthel). Pacjentka była objęta domową opieką hospicyjną z powodu porażenia poprzecznego w wyniku pourazowej stenozy w odcinku piersiowym. Chora była żywiona drogą gastrostomii; z wydolnym oddechem i tracheostomią, okresowo wentylowana mechanicznie. Na przełomie lipca i sierpnia 2017 roku u kobiety zaobserwowano trzy piorunujące odleżyny w okolicach kości krzyżowej oraz krętarza prawego i lewego, każda o powierzchni powyżej 50 cm2. Rany według NPUAP określono na II/IV°, według RYB – czarno-żółte. Dokonano opracowania chirurgicznego, następnie zastosowano terapię biologiczną. Kolejnym etapem było wdrożenie NPWT do leczenia ropowicy rany okolicy krętarza i guza kulszowego prawego. W terapii odleżyn zastosowano InfoV.A.C.® jako element paliatywnego zaopatrzenia ran, w celu eliminacji ropnego wysięku. Podczas kilkutygodniowego stosowania zaobserwowano: zmniejszenie ilości wysięku, redukcję rozmiaru i głębokości odleżyn, cechy rozwoju tkanki ziarninowej i pokrycie stawów biodrowych ziarniną przy niskich wartościach morfotycznych. Wykorzystanie kontrolowanego ujemnego ciśnienia w oczyszczaniu zakażonych ran o pochodzeniu odleżynowym jest metodą skuteczną i bezpieczną w grupie pacjentów paliatywnych. NPWT w zarządzaniu raną można bezpiecznie i skutecznie stosować w środowisku domowym pacjenta.
Destrukcja skóry z penetracją do tkanek głębokich wraz ze współistniejącym uszkodzeniem kości są częstymi objawami tzw. piorunujących odleżyn występujących w grupie pacjentów u kresu życia. Proces miejscowego leczenia rany u kresu życia jest zawsze indywidualny i ściśle powiązany ze stanem klinicznym chorego oraz jego przewidywanym okresem przeżycia. W momencie podjęcia decyzji o paliatywnej koncepcji zaopatrzenia rany wygojenie staje się drugoplanowym elementem działań, choć niewykluczonym. Koncentrowanie się na gojeniu i zamknięciu rany może okazać się działaniem niemożliwym do realizacji, łagodzenie objawów związanych z raną powinno być priorytetem w tym okresie życia pacjenta. Celem pracy była prezentacja zastosowania NPWT w zarządzaniu raną u kresu życia. W pracy przedstawiono opis przypadku 82-letniej kobiety, od czterech lat leżącej, niezdolnej do samoopieki (0 pkt według Barthel). Pacjentka była objęta domową opieką hospicyjną z powodu porażenia poprzecznego w wyniku pourazowej stenozy w odcinku piersiowym. Chora była żywiona drogą gastrostomii; z wydolnym oddechem i tracheostomią, okresowo wentylowana mechanicznie. Na przełomie lipca i sierpnia 2017 roku u kobiety zaobserwowano trzy piorunujące odleżyny w okolicach kości krzyżowej oraz krętarza prawego i lewego, każda o powierzchni powyżej 50 cm2. Rany według NPUAP określono na II/IV°, według RYB – czarno-żółte. Dokonano opracowania chirurgicznego, następnie zastosowano terapię biologiczną. Kolejnym etapem było wdrożenie NPWT do leczenia ropowicy rany okolicy krętarza i guza kulszowego prawego. W terapii odleżyn zastosowano InfoV.A.C.® jako element paliatywnego zaopatrzenia ran, w celu eliminacji ropnego wysięku. Podczas kilkutygodniowego stosowania zaobserwowano: zmniejszenie ilości wysięku, redukcję rozmiaru i głębokości odleżyn, cechy rozwoju tkanki ziarninowej i pokrycie stawów biodrowych ziarniną przy niskich wartościach morfotycznych. Wykorzystanie kontrolowanego ujemnego ciśnienia w oczyszczaniu zakażonych ran o pochodzeniu odleżynowym jest metodą skuteczną i bezpieczną w grupie pacjentów paliatywnych. NPWT w zarządzaniu raną można bezpiecznie i skutecznie stosować w środowisku domowym pacjenta.
Jednym z najpoważniejszych powikłań po zabiegu operacyjnym jest zakażenie rany i związany z tym przedłużony okres hospitalizacji. Wielomiesięczne leczenie często nie przynosi pożądanych efektów, a nadmierne obciążanie pacjenta długotrwałą rekonwalescencją jest przyczyną pogorszenia się jego stanu ogólnego. Infekcje rany po zabiegu pomostowania aortalno-wieńcowego występują u 1–2% chorych operowanych. Zgodnie z informacjami Krajowego Rejestru Operacji Kardiochirurgicznych w Polsce w 2016 roku zoperowano około 12 tysięcy pacjentów, z czego około 240 osób stanowili chorzy z raną trudno gojącą się. Opatrunki podciśnieniowe stosowane w przypadku infekcji rany po sternotomii mają wpływ na poprawę wyników leczenia oraz skrócenie czasu hospitalizacji. Zastosowanie terapii podciśnieniowej poprawia przepływ krwi krążącej w ranie, usuwa tkanki martwicze, hamuje wzrost bakterii oraz wspomaga tworzenie tkanki ziarninowej. Jest to jedna z najnowocześniejszych metod leczenia ran zarówno w Polsce, jak i na świecie. Dzięki przenośnemu systemowi wytwarzania podciśnienia pacjenci mogą przebywać w warunkach ambulatoryjnych pod kontrolą poradni kardiochirurgicznej, co również może mieć wpływ na poprawę ich stanu ogólnego.
Zespół stopy cukrzycowej (ZSC) to jedno z najpoważniejszych powikłań występujących w przebiegu cukrzycy. ZSC jest często związany z przewlekłym złym wyrównaniem metabolicznym. Jednak najczęściej zespół stopy cukrzycowej wynika z nieznajomości zasad pielęgnacji stóp. Celem pracy była ocena wiedzy pacjentów z cukrzycą w zakresie prewencji ZSC. Wyniki pracy stanowią wskazówkę dla zespołów terapeutycznych (lekarzy, pielęgniarek, edukatorów) w zakresie ukierunkowania działań edukacyjnych zmniejszających ryzyko powikłań ZSC, a tym samym amputacji kończyn dolnych.
Zespół stopy cukrzycowej (ZSC) to jedno z najpoważniejszych powikłań występujących w przebiegu cukrzycy. ZSC jest często związany z przewlekłym złym wyrównaniem metabolicznym. Jednak najczęściej zespół stopy cukrzycowej wynika z nieznajomości zasad pielęgnacji stóp. Celem pracy była ocena wiedzy pacjentów z cukrzycą w zakresie prewencji ZSC. Wyniki pracy stanowią wskazówkę dla zespołów terapeutycznych (lekarzy, pielęgniarek, edukatorów) w zakresie ukierunkowania działań edukacyjnych zmniejszających ryzyko powikłań ZSC, a tym samym amputacji kończyn dolnych.
Amputacja kończyny stanowi poważną decyzję terapeutyczną, a także ostateczną formę leczenia, stosowaną wtedy, gdy inne możliwości są już bezskuteczne. Zabieg ten od zawsze wzbudzał wiele emocji wśród pacjentów. W niniejszej pracy przedstawiono początki zmagań związanych z wykonywaniem amputacji, pokazano oraz zobrazowano progres technik operacyjnych, a także rozwój technik protezowania. Praca stanowi kompendium wiedzy historycznej, która powinna być w posiadaniu nie tylko lekarzy specjalności zabiegowych, lecz także każdego interesującego się historią czytelnika.
Kolagen stanowi ważny składnik macierzy pozakomórkowej, odgrywający kluczową rolę w procesie gojenia ran. Głównymi typami komórek, zdolnymi do odkładania kolagenu w miejscu zranienia, są keratynocyty i fibroblasty. Proces ten rozpoczyna się podczas fazy proliferacyjnej gojenia i jest ściśle regulowany. Zaburzenia syntezy i struktury tego białka są charakterystyczne dla wielu schorzeń o charakterze chronicznym, dlatego też konieczne jest opracowanie terapii bazujących na kolagenie.
„Uszkodzenie skóry związane z wilgocią” (MAD) to termin, który został wprowadzony w celu określenia szeregu zmian skórnych, powstałych na skutek długotrwałej ekspozycji naskórka na wilgoć. Tego rodzaju zmiany na skórze – których przyczyną jest długotrwały kontakt z moczem, kałem, potem lub wysiękiem z rany – często występują u pacjentów hospitalizowanych. Problem ten jest rzadko poruszany w polskich publikacjach medycznych. Bardzo często uszkodzenia skóry związane z wilgocią są mylone przez lekarzy i pielęgniarki z odleżynami. Dlatego ważne jest, aby w przypadku MAD umieć prawidłowo ocenić i zdiagnozować problem oraz dokonać odpowiedniego wyboru sposobu pielęgnowania i leczenia.
Spośród wielu rodzajów ran przewlekłych na szczególną uwagę zasługują rany powstałe w przebiegu cukrzycy. W wyniku trwającej przez dłuższy czas hiperglikemii dochodzi do dysfunkcji komórek śródbłonka oraz zaburzeń mięśni gładkich, co w efekcie prowadzi do zwężenia światła naczynia tętniczego oraz wzrostu krzepliwości. Palenie tytoniu i hiperlipidemia oraz inne czynniki przyczyniają się do rozwoju miażdżycy naczyń obwodowych. Angiopatie obwodowe prowadzą do niedokrwienia skóry, tkanek miękkich i kości w obrębie stóp i kończyn dolnych oraz są przyczyną zmian troficznych, martwicy i owrzodzeń. W niniejszej pracy przedstawiono opis przypadku pacjenta z zespołem stopy cukrzycowej (ZSC), u którego podjęto postępowanie przyczynowe i miejscowe zgodne z rekomendacjami.
Powikłanie cukrzycy pod postacią zespołu stopy cukrzycowej (ZSC) stanowi epidemiologiczny oraz zdrowotny problem. W ciągu najbliższych lat – zarówno w Polsce, jak i na całym świecie – można spodziewać się wzrostu liczby chorych z zaburzonym metabolizmem glukozy. Tym samym także częstość występowania różnorodnych objawów dotyczących stopy będzie systematycznie wzrastać. Tylko wczesne, odpowiednie oraz wielospecjalistyczne postępowanie umożliwi powstrzymanie progresji choroby oraz ograniczy konieczność amputacji kończyny dolnej. Jedną z nowoczesnych i – co istotne – skutecznych metod leczenia jest terapia podciśnieniowa (NPW T). Wykorzystanie systemu opatrunków podciśnieniowych zmniejsza odsetek wykonywanych amputacji, określanych jako duże. W niniejszej pracy przedstawiono skuteczną prewencję amputacji powyżej stawu skokowo-goleniowego z wykorzystaniem NPW T. Zgodnie z obecnym stanem wiedzy ten sposób zaopatrywania powikłań zespołu stopy cukrzycowej jest w pełni rekomendowany.
Współcześnie – w dobie zaawansowania technologicznego – narażenie na niebezpieczeństwo związane z działaniem prądu elektrycznego stale wzrasta. Obrażenia spowodowane urazami wysokoenergetycznymi stanowią bezpośrednie zagrożenie życia. Po wstępnym zabezpieczeniu podstawowych funkcji układu krążenia, wyzwaniem staje się opieka nad raną oparzeniową. Prąd elektryczny – oprócz działania ogólnoustrojowego – przyczynia się także do rozległych uszkodzeń miejscowych. W przedstawionym w niniejszej pracy opisie przypadku zaprezentowano skuteczne zaopatrzenie ubytków tkankowych w następstwie porażenia prądem o wysokim napięciu >1000 V. Jednym z efektywnych sposobów redukcji powierzchni rany oparzeniowej jest zastosowanie terapii podciśnieniowej (NPWT). W przedstawionym przypadku skuteczne zaopatrzenie rany nie wymagało użycia technik chirurgii rekonstrukcyjnej. Zastosowanie terapii podciśnieniowej umożliwiło redukcję uszkodzeń na poziomie przedramienia.
W celach analitycznych przeprowadzono trzy doświadczenia mające na celu określenie właściwości pięciu opatrunków włókiennych dostępnych na rynku. Aby określić odczyn chemiczny każdej z próbek, dokonano pomiaru pH. W celu zbadania zdolności pochłaniających opatrunku przeprowadzono pomiar chłonności, a w celu oceny właściwości absorpcyjnych włókien – tzw. test flagi. Na podstawie dokonanych obserwacji i wyników można wskazać różnice w pięciu badanych opatrunkach. Pomiar pH wykazał, że opatrunki posiadają odczyn kwasowy, wahający się pomiędzy wartościami 4,4–6,4. W badaniu absorpcji dla każdego z opatrunków dokonano dziesięciu pomiarów, z których wyznaczono wartość średnią. Stwierdzono duże różnice pomiędzy poszczególnymi badanymi próbkami. Najwyższa wartość absorpcji wynosiła 2148%, a najniższa – 531,46%. Dysproporcje w każdym z opatrunków wykazał także tzw. test flagi, który obrazowo ukazuje właściwości pochłaniania i zatrzymywania roztworu w strukturze włókna.
Wstęp Cukrzyca jest zaliczana do grupy najczęściej występujących chorób XX I wieku. Równie niebezpieczne jak samo schorzenie są jego powikłania. Jednym z nich jest zespół stopy cukrzycowej (ZSC), który występuje u około 12% osób chorych na cukrzycę. W 80% przypadków owrzodzenia w przebiegu ZSC przyczyniają się do amputacji. Leczenie schorzenia opiera się na połączeniu wielu rodzajów terapii. Najlepsze efekty dają metody standardowe, poszerzone o leczenie wspomagające. Hiperbaryczna terapia tlenowa (HBOT) jest ważnym uzupełnieniem chirurgicznego leczenia stopy cukrzycowej. Dzięki niej możliwe jest lepsze utlenowanie tkanek oraz ograniczenie infekcji poprzez bezpośrednie działanie toksyczne na bakterie beztlenowe, co w konsekwencji poprawia gojenie się owrzodzenia. Cel Celem pracy była ocena skuteczności leczenia zespołu stopy cukrzycowej z wykorzystaniem terapii tlenem hiperbarycznym. Materiał i metody Badaniami objęto 50 osób. Posłużono się metodą obserwacji naukowej i techniką obserwacji niestandaryzowanej, a narzędzie stanowił indywidualny arkusz danych pacjenta, w którym – obok pytań własnych – wykorzystano klasyfikację stopy cukrzycowej według Wagnera. Wyniki Spośród 50 przebadanych osób, poprawę zaobserwowano u 41 pacjentów (82%). Poprawa w skali Wagnera była zróżnicowana, najczęściej jednak dotyczyła jednego stopnia (26 osób, tj. 56%). Wnioski Stosowany w terapii tlen hiperbaryczny poprawia jakość leczenia. U pacjentów, u których zastosowano HBOT, uzyskano skuteczny efekt terapeutyczny.
Rak sromu nie jest częstym schorzeniem. Najczęściej choroba diagnozowana jest u starszych kobiet. W badaniach patogenetycznych wyodrębniono wiele czynników zwiększonego ryzyka zachorowania na raka sromu, między innymi: wiek, choroby infekcyjne, choroby genetyczne. Obecnie u pacjentek z tą jednostką chorobową wykonuje się operacje sposobem Way’a, Hackera oraz nowatorską metodą resekcji sromu z usunięciem węzła wartowniczego. Gojenie ran po tego rodzaju zabiegach jest długotrwałe. Dodatkowo pacjentki po rozległych operacjach często mają trudności z oddawaniem moczu, co wikła okres pooperacyjny i powoduje konieczność utrzymywania cewnika w pęcherzu moczowym przez długi okres czasu. W niniejszej pracy przedstawiono postępowanie pielęgnacyjne po operacjach wulwektomii.
Opieka nad pacjentem leżącym z chorobą metaboliczną, jaką jest cukrzyca, oraz z niedokrwieniem kończyn dolnych wymaga wdrażania intensywnych, wielodyscyplinarnych działań. U diabetyków dochodzi do rozwoju wielu niebezpiecznych powikłań, tj.: retinopatii, nefropatii, neuropatii (mikroangiopatie), choroby niedokrwiennej serca, udaru mózgu, niedokrwienia kończyn dolnych (makroangiopatie). Niedokrwienie kończyn dolnych często towarzyszy cukrzycy i może objawiać się jako: chromanie przestankowe, krytyczne niedokrwienie kończyn, owrzodzenia podudzi i stop oraz martwica, która w konsekwencji może doprowadzić do amputacji kończyny. Leczenie pacjentów chorych na cukrzycę powikłaną zespołem stopy cukrzycowej (ZSC) niedokrwiennej stanowi bardzo trudny problem i często kończy się niepowodzeniem. W niniejszej pracy przedstawiono dwa przypadki pacjentów objętych opieką pielęgniarką długoterminową domową, cierpiących na cukrzycę typu 2, niedokrwienie kończyn dolnych oraz inne choroby. U chorych doszło do powstania odleżyn w obrębie stop. Dzięki wdrożeniu intensywnego interdyscyplinarnego leczenia zgodnego z obowiązującymi zaleceniami, w obu przypadkach leczenie zakończyło się sukcesem.
Zapewnienie dostępu do żylnego układu krwionośnego to jedna z podstawowych procedur terapeutycznych stosowanych w opiece nad chorymi. Kaniule obwodowe umożliwiają podawanie drogą dożylną leków, krwi i jej składników. Pozostawienie kaniuli w naczyniu wiąże się z ryzykiem powikłań miejscowych i ogólnych. Do najczęstszych zalicza się: miejscowy obrzęk, stan zapalny oraz zakażenie krwi związane z obecnością cewnika. Celem pracy było przedstawienie postępowania terapeutycznego u pacjenta z martwiczym uszkodzeniem skory i tkanki podskórnej przedramienia jako powikłania założonej kaniuli dożylnej.
W przebiegu leczenia endodontycznego płukanie kanałów korzeniowych stanowi bardzo istotną i nieodłączną procedurę postępowania. Najczęściej stosowany w tym celu jest podchloryn sodu, dostępny na rynku w rożnych stężeniach – od 0,5% do 5,25%. Powikłania pod postacią przepchnięcia podchlorynu – pomimo częstego używania tego antyseptyku – zdarzają się rzadko. Mają jednak niekiedy poważne następstwa, z utratą leczonego zęba włącznie. Bezpośrednio po przedostaniu się podchlorynu poza wierzchołek pacjenci zgłaszają silny, piekący ból. Pojawiają się także następujące objawy: obrzęk okolicznych tkanek, wysięk krwawy, owrzodzenie, martwica, dodatkowo może uformować się ropień. Do Katedry i Zakładu Propedeutyki i Fizykodiagnostyki Stomatologicznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie zgłosił się pacjent (63 lata) w celu rehabilitacji zmiany martwiczej, usytuowanej w dnie przedsionka jamy ustnej, powstałej w przebiegu leczenia endodontycznego zęba przedtrzonowego w żuchwie po stronie lewej. Zabiegi fizykoterapii przeprowadzono z zastosowaniem generatorów ozonu w podaży dotykowej i gazowej aparatami Ozony- TronR i Ozotop. W celu uzupełnienia terapii fizykalnej wprowadzono zabiegi magnetostymulacji z wykorzystaniem pola elektromagnetycznego, generowanego ze sterownika systemu Viofor JPS. Dodatkowo wykonywano zabiegi magnetoledoterapii, stosując aplikator świetlny mieszany, emitujący promień czerwony (630 nm) i podczerwony (855 nm) skorelowany z polem elektromagnetycznym. Pacjentowi polecono rownież stosowanie miejscowo maści własnej receptury, w skład ktorej wchodziły: SolcoserylR, AlantanR, DexadentR, Metronidazol i Panthenol. Po trzech tygodniach aplikacji fizykalnych zaobserwowano brak nacieku zapalnego i zmian martwiczych w przedsionku jamy ustnej. Pozostała jedynie blizna i zagłębienia po zaistniałym powikłaniu w przebiegu leczenia endodontycznego.
Pomimo rozwoju medycyny, postęp cywilizacyjny wpływa na wzrost częstości występowania ran przewlekłych. Rany te cechują się dużym zróżnicowaniem etiologicznym i złożonością obrazów klinicznych, co komplikuje proces terapii i obniża jej efektywność. Poznanie patofizjologii gojenia na poziomie molekularnym umożliwiło opracowanie obowiązującej koncepcji leczenia ran. Polega ona na optymalizacji warunków środowiskowych loży rany w celu podniesienia efektywności endogennych procesów naprawczych w każdej z faz gojenia. Podstawowym atrybutem takiej terapii jest stosowanie nowoczesnych, zaawansowanych technologicznie opatrunków. Celem niniejszego opracowania było usystematyzowanie aktualnej wiedzy dotyczącej specyfiki ran przewlekłych, procesu ich gojenia oraz aktualnych zaleceń terapeutycznych. Przedstawiono także charakterystykę nowatorskiej formuły opatrunków opartych na unikalnej technologii lipidokoloidowej.
Ocena przezskórnego ciśnienia parcjalnego tlenu (TcPO2) jest uznawana za złoty standard w zakresie prognozowania wyleczenia owrzodzeń u pacjentów z cukrzycą. Celem niniejszej pracy było przedstawienie oceny TcPO2 jako metody wykorzystywanej w szczególnych sytuacjach u chorych z cukrzycą: w przypadku kwalifikacji do zabiegów rewaskularyzacyjnych oraz nieinwazyjnego badania ich efektów. Przedstawiono dwa przypadki pacjentów z cukrzycą i istotnymi zmianami w obrębie tętnic kończyn dolnych. U pierwszego chorego zastosowano ocenę TcPO2 jako metodę kwalifikacji do zabiegu. Pacjent ten posiadał duże ryzyko operacyjne związane z lokalizacją zmian miażdżycowych w łożysku tętnic kończyn dolnych. U drugiego chorego zastosowano ocenę TcPO2 do monitorowania efektów zabiegu rewaskularyzacyjnego z powodu obecności zaawansowanej przewlekłej choroby nerki przeszczepionej. Pomiar badanego parametru został przeprowadzony za pomocą aparatu PeriFlux System 5000. W obydwu przypadkach nie było konieczności powtórnego podawania środka kontrastowego w celu monitorowania efektów zabiegów naczyniowych, a u pierwszego z pacjentów analiza TcPO2 pozwoliła także na podjęcie decyzji o wykonaniu zabiegu. Pomiar ciśnienia parcjalnego tlenu jest nieinwazyjnym badaniem ułatwiającym ocenę efektów zabiegów rewaskularyzacyjnych, szczególnie u osób z cukrzycą i przewlekłą chorobą nerek. Pozwala także na podjęcie decyzji o wykonaniu zabiegu w przypadku wątpliwego wyniku angio-CT.
Diagnostyka różnicowa infekcyjnego zapalenia kości i neuroosteoartropatii u chorych z cukrzycą sprawia wiele trudności. Stosowane dotychczas metody diagnostyki obrazowej wydają się być niewystarczająco swoiste do podjęcia istotnych decyzji terapeutycznych. Aby leczenie było oparte na dowodach klinicznych, należy wykonać biopsję kości w celu oceny mikrobiologicznej i histopatologicznej. W niniejszej pracy przedstawiono sytuację kliniczną, w przypadku której oparcie się jedynie na wynikach badań obrazowych mogło nieuchronnie prowadzić do amputacji kończyny u młodej pacjentki.
