Klasyfikacja fluorochinolonów została oparta na spektrum mikrobiologicznym i cechach farmakokinetycznych kolejno wprowadzanych preparatów, które charakteryzowały się lepszymi właściwościami farmakodynamicznymi, w tym znaczną penetracją do wnętrza makrofagów i miejsca toczącego się procesu zapalnego. Do „oddechowych” fluorochinolonów zaliczono: lewofloksacynę, moksyfloksacynę, gatifloksacynę, gemifloksacynę oraz nowe pochodne znajdujące się na etapie badań – garenoksacynę i sitafloksacynę. Lewofloksacyna to L-izomer racemiczny ofloksacyny o ciężarze cząsteczkowym 370,38 g/mol, w świetle dziennym jest biało-żołtym krystalicznym proszkiem. Zarówno po podaniu dożylnym, jak i doustnym po 20–40 minutach osiąga maksymalne stężenie w osoczu. W przypadku dawkowania 750 mg na dobę dożylnie stężenie preparatu osiągane w miąższu płucnym, w wydzielinie oskrzelowej – a zwłaszcza w makrofagach płucnych – ponad pięciokrotnie przewyższa stężenie oznaczane w osoczu. Spektrum działania przeciwbakteryjnego lewofloksacyny jest bardzo szerokie i uwzględnia bakterie zarówno Gram-dodatnie, jak i Gram-ujemne, a także bakterie atypowe. Lek podaje się w roztworze do infuzji (5 mg/ml) w objętości: 50 ml (dawka 250 mg w ciągu 30 minut), 100 ml (dawka 500 mg w ciągu 60–90 minut) lub w 150 ml (dawka 750 mg w ciągu 90 minut) raz na dobę, w zależności od sytuacji klinicznej. Należy podkreślić, że u chorych na zapalenie płuc dawki lewofloksacyny 0,5 g i 0,75 g na dobę dają porównywalną wysoką skuteczność kliniczną (91,1–92,4%) i mikrobiologiczną (92,4–93,2%), przy jednoczesnym skróceniu terapii z 10 do 5 dni.
Nawracające infekcje górnych dróg oddechowych (ang. upper respiratory tract infections – URTIs) występują powszechnie na całym świecie, głownie w populacji dziecięcej. Stanowią istotny problem kliniczny z powodu częstości występowania oraz zwiększonego ryzyka powikłań bakteryjnych. Ze względu na koszty leczenia, częste przerwy w edukacji przedszkolnej lub szkolnej dziecka oraz absencję rodziców chorych pacjentów w pracy, są także istotnym problemem socjoekonomicznym. W profilaktyce infekcji górnych dróg oddechowych stosuje się wiele preparatów. W pracy przedstawiono wyniki badań klinicznych oceniających skuteczność najczęściej stosowanych metod profilaktyki nawracających URTIs, z uwzględnieniem najnowszych doniesień dotyczących probiotycznego szczepu Streptococcus salivarius K12.
W pracy przedstawiono informacje dotyczące klindamycyny. Omówiono właściwości farmakokinetyczne i farmakodynamiczne antybiotyku. Zwrócono uwagę zarówno na immunomodulujące działanie tego linkozamidu, jak i na zdolność hamowania toksyn bakteryjnych, w tym: paciorkowcowych, gronkowcowych i bakterii beztlenowych. Uwzględniając cechy klindamycyny, opisano aktualne wskazania do jej stosowania, biorąc pod uwagę ograniczenia związane z narastaniem oporności bakterii i możliwością działań niepożądanych.
Obecnie obserwuje się wzrost liczby grzybic inwazyjnych (ang. invasive fungal infections – IFI) wywoływanych przez grzyby strzępkowe, szczególnie przez przedstawicieli rodzaju Aspergillus oraz klasy Mucormycetes. Typową lokalizacją tych zakażeń są drogi oddechowe (płuca lub zatoki oboczne nosa), gdzie grzyby dostają się drogą wziewną. Patogeny te mogą wnikać do organizmu również przez uszkodzone tkanki (np. rany pooperacyjne, pourazowe) oraz za pośrednictwem drogi pokarmowej. W badaniach sekcyjnych wykazano, że u 15–30% chorych zmarłych z powodu grzybic inwazyjnych występują zmiany grzybicze w żołądku i/lub w jelitach. Śmiertelność w tego typu infekcjach jest bardzo wysoka i na ogół przekracza 50%. Najczęściej chorują osoby ze skrajnymi niedoborami odporności (białaczka, przeszczepy, długotrwała neutropenia), rzadziej pacjenci posiadający inne czynniki ryzyka, np.: nowotwory przewodu pokarmowego, cukrzycę, nieswoiste choroby zapalne jelit, oparzenia. Grzyby atakują śródbłonek naczyń krwionośnych, co prowadzi do jego zniszczenia, zakrzepów, krwotoków oraz niedokrwienia i martwicy otaczających tkanek. Wyniki badań obrazowych są zwykle mało charakterystyczne (np. pogrubienie i obrzęk ściany jelita, owrzodzenia), podobnie jak objawy kliniczne (bole brzucha, gorączka, wymioty, biegunka, krwawienie). Diagnoza jest stawiana na podstawie wyników badań histopatologicznych i/lub mikologicznych bioptatów tkanek. Wykazanie w badanej tkance obecności typowych elementów morfotycznych grzybów potwierdza rozpoznanie. Postępowanie terapeutyczne obejmuje zabiegi chirurgiczne oraz leczenie przeciwgrzybicze (worykonazol lub amfoterycyna B w aspergilozie, amfoterycyna B i pozakonazol w mukormikozie). Ze względu na rzadkie występowanie, wiedza o grzybicach inwazyjnych przewodu pokarmowego jest fragmentaryczna, co może skutkować błędnym lub opóźnionym rozpoznaniem. Występowanie tego typu infekcji należy rozważać szczególnie u chorych w immunosupresji i z dolegliwościami ze strony układu pokarmowego. Wczesne rozpoznanie i wprowadzenie właściwych procedur terapeutycznych zwiększa szanse na przeżycie przez pacjenta tego niebezpiecznego zakażenia.
W wielu krajach obserwuje się wzrost zapadalności na kleszczowe zapalenie mózgu (KZM). Przyczyn tego stanu upatruje się w zmianach klimatu oraz zachowań ludzi (wzrost popularności sportów weekendowych), a także w poprawie systematycznej rejestracji przypadków zachorowań. Najczęściej wybieraną lokalizacją przez kleszcze na ciele człowieka są łydki. Ryzyko pokłucia przez te pajęczaki zmniejsza założenie odpowiedniego ubrania oraz stosowanie repelentów, jednak w przypadku KZM najskuteczniejsze jest szczepienie. Szczepienia są zalecane wszystkim osobom będącym w grupie ryzyka zachorowania. Indywidualne wskazania pozwala ustalić ankieta oceniająca zachowania związane z ryzykiem pokłucia przez kleszcze oraz regiony, w których może występować KZM.
Obecność gazów niekondensujących w komorze sterylizatora podczas procesu sterylizacji wpływa na otrzymanie niesterylnych wyrobów medycznych. Sytuacja ta stwarza ryzyko rozwinięcia się zakażenia szpitalnego. Gwarancją uzyskania sterylnych produktów jest prawidłowe działanie urządzeń sterylizujących. Urządzenia te muszą być regularnie kontrolowane przez pracowników Centralnych Sterylizatorni i konserwowane przez specjalistów uprawnionych do sprawowania nadzoru nad sprzętem sterylizującym wyroby medyczne. Codzienne monitorowanie autoklawu parowego z wykorzystaniem testu Bowiego-Dicka pod względem penetracji pary wodnej oraz usuwania powietrza minimalizuje ryzyko nieskutecznej sterylizacji.
W pracy przedstawiono wyniki badań klinicznych oceniających skuteczność, bezpieczeństwo i tolerancję terapii trojlekowych pegylowanym interferonem (PEG-IFN), rybawiryną (RBV ) i inhibitorami enzymow HCV (ang. hepatitis C virus, wirus zapalenia wątroby typu C – wzw C) wyższych generacji. Wykazano, że schematy trójlekowe przewlekłego zapalenia wątroby typu C (pzw C) pegylowanym interferonem, rybawiryną i nowymi lekami działającymi bezpośrednio na wirusy charakteryzują się wysoką skutecznością i tolerancją, niewielkimi działaniami ubocznymi oraz krótkim okresem stosowania.
Chlorheksydyna (CHX) jest jednym z najczęściej stosowanych środków antyseptycznych z uwagi na swoje właściwości: szerokie spektrum aktywności, dopuszczalną tolerancję oraz bezpieczeństwo stosowania. Antyseptyk ten charakteryzuje się dobrą aktywnością wobec bakterii Gram-dodatnich, ale jest także aktywny wobec bakterii Gram-ujemnych, bakterii beztlenowych i niektórych wirusów osłonkowych. Chlorheksydyna jest wykorzystywana w chirurgicznej dezynfekcji rąk i do odkażania skóry przed zabiegami chirurgicznymi, a także w profilaktyce zakażeń krwi związanych z cewnikiem naczyniowym i respiratorowych zapaleń płuc. Antyseptyk jest również polecany do kąpieli pacjentów poddawanych zabiegom eradykacji kolonizujących ich patogenów. Podrażnienia skory i reakcje alergiczne w wyniku stosowania chlorheksydyny są stosunkowo rzadkie. Sporadycznie notowano poważne skutki uboczne, takie jak anafilaksja. Stosowanie CHX u dzieci poniżej 2. miesiąca życia nie jest zalecane. W ostatnich latach pojawia się coraz więcej badań dotyczących redukcji poziomu wrażliwości bakterii na chlorheksydynę, jednak brak jest wystandaryzowanych metod badawczych w tym zakresie i jednoznacznej definicji oporności na ten antyseptyk.
Zakażenia Clostridium difficile (ang. Clostridium difficile infection – CDI) stanowią istotny problem współczesnej medycyny. Jednym z aspektów tego zagadnienia jest odpowiedzialność prawna. W przypadku CDI najważniejsza jest kwestia odpowiedzialności cywilnej. W niniejszej pracy omówiono sposoby postępowania związane z tego typu odpowiedzialnością.
Zranienia, do których dochodzi podczas wykonywania procedur medycznych u pracowników ochrony zdrowia, mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Można im zapobiegać poprzez ograniczanie używania ostrych narzędzi lub ich eliminację na rzecz bezpiecznego sprzętu medycznego. Istotną rolę odgrywa również odpowiednie przeszkolenie personelu przed wprowadzeniem bezpiecznego ostrego sprzętu medycznego, ponieważ błędne postępowanie nawet przy jego użyciu może być przyczyną zakłuć. Dane dotyczące liczby ekspozycji są niepełne, gdyż nie wszyscy pracownicy zgłaszają przypadki zranienia ostrymi narzędziami. Przedstawione wskaźniki ekspozycji nie obrazują wielkości problemu, który w rzeczywistości może być o wiele większy.
Mikroflora pochwy pełni kluczową rolę w utrzymywaniu homeostazy układu moczowo-płciowego. Bakterie z rodzaju Lactobacillus spełniają szereg korzystnych funkcji, zapobiegając w ten sposób kolonizacji przez patogeny, a tym samym stanom zapalnym pochwy. Do najważniejszych funkcji pałeczek kwasu mlekowego należy między innymi wytwarzanie szeregu substancji o aktywności przeciwdrobnoustrojowej (kwasu mlekowego, bakteriocyn, nadtlenku wodoru). Dzięki ich silnej adherencji do nabłonka i konkurencji o składniki odżywcze dochodzi do skutecznego zahamowania namnażania się mikroorganizmów chorobotwórczych. U pacjentek z dysbiozą bakteryjną odtworzenie ochronnej mikroflory pochwy jest niezmiernie istotnym elementem terapeutycznym. Zarówno doustne, jak i dopochwowe probiotyki ginekologiczne istotnie modulują skład mikroflory pochwy, co jest szczególnie istotnym aspektem u kobiet z nawracającymi zakażeniami układu moczowo-płciowego.
