Andrzej Wiktor Schally – wybitny uczony polsko-amerykański, odkrywca struktury GnRH i innych neurohormonów, laureat Nagrody Nobla

Andrzej Wiktor Schally urodził się 30 listopada 1926 roku w Wilnie, jako syn generała armii Wojska Polskiego Kazimierza Piotra Schally’ego i Marii, z domu Łąckiej. Dzieciństwo i wczesną młodość spędził w Warszawie, w Pałacu pod Blachą, z racji pełnienia przez jego ojca stanowiska szefa gabinetu prezydenta Polski. Matka Andrzeja Wiktora, Maria Łącka, była córką Heleny Łąckiej i Karola Łąckiego, oficera Wojska Polskiego. Kazimierz Schally został szczególnie doceniony w czasie walk o wolność Polski w 1920 roku oraz podczas walk z Niemcami w kampanii wrześniowej 1939 roku. Trwająca wojna nie pozwoliła młodemu Andrzejowi podążać śladami swojego ojca. Zamiast nauki w szkole wojskowej, chłopiec poznawał rygory życia na wygnaniu. Niestety przypadający na młodość Andrzeja bardzo niebezpieczny czas, w połączeniu z nieobecnością przy nim ojca, sprawiły, że młody mężczyzna miał mieszane uczucia w stosunku do Kazimierza Schally’ego.

Epidemiologia i wrażliwość gronkowców koagulazo-ujemnych izolowanych z zakażeń krwi w wybranych oddziałach Dolnośląskiego Szpitala im. T. Marciniaka – Centrum Medycyny Ratunkowej we Wrocławiu

Gronkowce koagulazo-ujemne (ang. coagulase-negative staphylococci – CNS) stanowią naturalną mikroflorę organizmu człowieka. Coraz więcej wiadomo o udziale gatunków CNS, takich jak: Staphylococcus epidermidis, Staphylococcus haemolyticus, Staphylococcus hominis oraz Staphylococcus warneri w różnych zakażeniach u osób z zaburzeniami funkcjonowania układu odpornościowego, po implantacji wszczepów, zabiegach chirurgicznych i leczeniu immunosupresyjnym. W okresie roku w czterech oddziałach wrocławskiego Dolnośląskiego Szpitala Specjalistycznego im. T. Marciniaka – Centrum Medycyny Ratunkowej wykonano 2130 posiewów krwi, z czego 21,9% było dodatnich. Wśród posiewów dodatnich CNS stanowiły 50% izolatów, z czego dominującym był gatunek S. epidermidis. W pracy omówiono częstość występowania gronkowców koagulazo-ujemnych oraz wrażliwość tych szczepów na epidemiologicznie ważne antybiotyki i chemioterapeutyki. Szczególną uwagę zwraca fakt znacznej lekooporności CNS.

Bakteriemia o etiologii Kocuria kristinae u dziecka przedwcześnie urodzonego. Zakażenia wywoływane przez szczepy Kocuria – florę fizjologiczną skóry

Drobnoustroje wchodzące w skład flory fizjologicznej skóry i błon śluzowych człowieka długo były uznawane za zupełnie niechorobotwórcze. W ostatnich latach odnotowuje się jednak coraz więcej zakażeń spowodowanych przez bakterie z rodziny Micrococcaceae, w tym gatunki Kocuria kristinae. U pacjentów immunokompetentnych ryzyko rozwinięcia się infekcji tymi drobnoustrojami jest niewielkie. Prawdopodobieństwo zakażenia znacznie wzrasta u chorych w immunosupresji, z oddziałów hematologicznych i onkologicznych, a także u przedwcześnie urodzonych dzieci z niską masą urodzeniową. Wcześniaki są pacjentami obarczonymi szczególnie wysokim ryzykiem rozwinięcia się zakażenia florą skóry. Ma to związek z ich niesprawnym układem immunologicznym, niedojrzałością wielu narządów oraz inwazyjnymi zabiegami diagnostycznymi i leczniczymi, którym ta grupa dzieci jest poddawana w czasie pobytu w szpitalu. Celem pracy było zwrócenie uwagi na narastający problem zakażeń krwi bakteriami potencjalnie niechorobotwórczymi z rodziny Micrococcaceae oraz przedstawienie przypadku bakteriemii wywołanej przez Kocuria kristinae u dziecka przedwcześnie urodzonego, skutecznie wyleczonego dzięki usunięciu cewnika oraz zastosowaniu antybiotykoterapii.

Bezpieczeństwo terapii infuzyjnej – spostrzeżenia, uwagi, nieprawidłowości

Na terapię infuzyjną składa się szereg procedur obarczonych wysokim ryzykiem. Niestety poziom ryzyka często nie jest wiązany ze znaczącymi problemami zdrowotnymi pacjentów. Rzadko również terapię infuzyjną uważa się za przyczynę zdarzeń niepożądanych, których efektem jest wydłużenie hospitalizacji, a co za tym idzie, wzrost kosztów leczenia. Omawiany rodzaj terapii jest zwykle kojarzony z leczeniem szpitalnym. Nie należy jednak zapominać, że infuzję stosuje się również w warunkach domowych – korzystnych dla pacjenta, ale wzbudzających wątpliwości dotyczące nadzoru nad przebiegiem procedur składających się na terapię infuzyjną, obarczonych znaczącym ryzykiem (w tym epidemiologicznym). W niniejszym opracowaniu podjęto próbę przekazania wyników obserwacji własnych dotyczących procedur składających się na terapię infuzyjną oraz wskazania możliwości wdrożenia działań zapobiegawczych i korygujących, istotnych dla tego obszaru świadczeń medycznych.

Techniki wykrywania wirusów górnych dróg oddechowych

W pracy omówiono znaczenie diagnostyki wirusologicznej w zakażeniach górnych dróg oddechowych. Wskazano na jej znaczenie zwłaszcza w niektórych grupach pacjentów, takich jak: biorcy przeszczepów, chorzy z upośledzonym układem odpornościowym oraz osoby hospitalizowane. Przedstawiono możliwości i ograniczenia wykorzystania techniki izolacji, metod serologicznych oraz biologii molekularnej, a także omówiono możliwe trudności przy interpretacji wyników.

Patomechanizm uszkodzeń wątroby wskutek zakażeń HCV

Stworzenie modelu mysiego HIL, zawierającego wszczepione hepatocyty ludzkie, umożliwia obserwację molekularną zakażenia HCV (ang. hepatitis C virus, wirus zapalenia wątroby typu C) oraz HCV-specyficznej odpowiedzi immunologicznej wraz ze zmianami patologicznymi w wątrobie. Kluczową rolę w patofizjologii włóknienia i marskości wątroby wydaje się odgrywać dysregulacja procesów śmierci i regeneracji hepatocytów. W pracy przedstawiono rolę czynników warunkujących procesy apoptozy i regeneracji w wątrobie.

Manifestacje pozawątrobowe zakażenia HBV – możliwości terapeutyczne

W pracy przedstawiono charakterystykę manifestacji pozawątrobowych zakażenia wirusem zapalenia wątroby typu B (wzw B), takich jak: kłębuszkowe zapalenie nerek, guzkowe zapalenie tętnic, krioglobulinemia mieszana, neuropatie obwodowe i inne. Przedstawiono różnorodne podglądy na temat leczenia tych zaburzeń oraz podkreślono skuteczność terapii interferonem alfa u dzieci z kłębuszkowym zapaleniem nerek w przebiegu zakażenia wzw B.

„Świt” – wyzwania związane z diagnostyką i leczeniem ostrego zapalenia wątroby typu C u pacjentów zakażonych HIV

Od ponad dekady obserwuje się wzrost częstości występowania ostrego wzw C (wirus zapalenia wątroby typu C, ang. hepatitis C virus – HCV) w dużych aglomeracjach miejskich wśród mężczyzn zakażonych HIV. Coraz częściej diagnozowane infekcje HCV w tej populacji prawdopodobnie są związane z częstszym przenoszeniem tego wirusa na drodze kontaktów seksualnych. Zakażenie HCV w początkowym okresie może przebiegać bezobjawowo lub z nieswoistymi objawami, utrudniającymi diagnozę. Badania serologiczne zwykle nie są pomocne, ponieważ nie pozwalają na rozróżnienie fazy ostrej od fazy przewlekłej wzw typu C. W przypadku braku danych o niedawnych negatywnych wynikach HCV RNA lub przeciwciał anty-HCV, rozróżnienie fazy ostrej od zaostrzenia fazy przewlekłej zakażenia wirusem zapalenia wątroby typu C jest zazwyczaj niemożliwe. W okresie ostrej fazy infekcji HCV u osób zakażonych HIV prowadzących skuteczne leczenie ARV (ang. antiretroviral) (HIV RNA <50 kopii/ ml w surowicy krwi) występuje ryzyko nawet kilkukrotnego wzrostu wiremii HIV. To z kolei może mieć skutki kliniczne i w konsekwencji zwiększać ryzyko transmisji HIV od osoby ze skuteczną terapią antyretrowirusową. Rozsądnym podejściem diagnostycznym i przesiewowym u osób z HIV wydaje się być co najmniej coroczna kontrola obecności przeciwciał anty-HCV, ocena aktywności ALT co 6 miesięcy i w razie podejrzenia ostrego zapalenia wątroby typu C wykonanie testu PCR HCV RNA. Ze względu na brak randomizowanych, kontrolowanych danych na temat zastosowania nowej klasy leków przeciwwirusowych DAA s, obecnie w ostrej fazie wzw C proponuje się leczenie pegylowanym interferonem z rybawiryną.

„Zmierzch” – przeszczepienie wątroby u osób zakażonych HIV

W wyniku poprawiającego się przeżycia osób z zakażeniem HIV, możliwości długoterminowego prowadzenia skutecznej terapii antyretrowirusowej (ARV) oraz zmniejszenia ryzyka AIDS, przeszczepienie wątroby coraz częściej staje się rozważaną opcją terapeutyczną w tej grupie chorych. Konieczność przeszczepienia nierzadko wiąże się z występowaniem koinfekcji HCV i HBV, mogących prowadzić do schyłkowej niewydolności wątroby, oraz z rozwojem raka wątrobowokomórkowego. Przeszczepienia wątroby u osób HIV(+) wykonywano również – między innymi – z powodu autoimmunologicznego zapalenia wątroby czy jej piorunującej niewydolności. Poza standardowymi kryteriami kwalifikacji i dyskwalifikacji do tego zabiegu, ograniczeniem w grupie osób z HIV pozostaje liczba limfocytów CD4, choroby wskaźnikowe AIDS oraz terapia ARV. Kolejnymi wyzwaniami są leczenie przewlekłego zakażenia HCV oraz interakcje pomiędzy preparatami antyretrowirusowymi a immunosupresją. Jednakże dostęp do bezpośrednio działających preparatów anty-HCV oraz inhibitorów integrazy o niewielkim wpływie na stężenia inhibitorów kalcyneuryny upraszcza opiekę okołoprzeszczepową. W takim przypadku zakażenie HIV przestaje być przeciwwskazaniem w przeszczepieniu wątroby; prawidłowa kwalifikacja i zaplanowanie opieki pozwala na uzyskanie pozytywnego wyniku procedury oraz długotrwałe przeżycie pacjenta.

Przygotowanie pacjenta do planowego zabiegu operacyjnego

Zakażenie miejsca operowanego (ZMO) to jedna z najczęściej występujących infekcji związanych z opieką zdrowotną. Prawidłowe przygotowanie pacjenta do zabiegu operacyjnego jest natomiast jednym z etapów zmniejszania ryzyka wystąpienia zakażenia. W niniejszej pracy szczegółowo omówiono rolę i znaczenie kąpieli przedoperacyjnej.

Evereth Publishing