Osteoartropatia Charcota rozwija się na ogół u chorych z wieloletnią, niedostatecznie kontrolowaną cukrzycą, na podłożu polineuropatii obwodowej, choć sporadycznie może być pierwszym objawem nierozpoznanej dotąd cukrzycy. Charakteryzuje się postępującą destrukcją układu kostno-stawowego stopy. Osteoartropatia Charcota występuje u 0,1–0,4% wszystkich chorych na cukrzycę. Uważa się jednak, że dane te są niedoszacowane. W Klinice Diabetologii i Poradni Diabetologicznej Instytutu Medycyny Wsi w Lublinie każdego miesiąca osteoartropatię Charcota rozpoznaje się u kilku pacjentów. Schorzenie to często dotyczy chorych, którzy wcześniej odwiedzili już lekarza rodzinnego i kilku innych specjalistów, a brak właściwego rozpoznania oraz niewłaściwe postępowanie naraziło ich na ciężkie kalectwo, z utratą kończyny włącznie. Celem pracy było przybliżenie – zwłaszcza lekarzom pierwszego kontaktu – problematyki zespołu Charcota, przedstawienie potencjalnych błędów w postępowaniu oraz praktycznych wskazówek dotyczących rozpoznawania i leczenia tej jednostki chorobowej. Zaprezentowano przypadek 47-letniego pacjenta z cukrzycą typu 2, dwukrotnie hospitalizowanego w Klinice Diabetologii IMW . Mężczyzna wcześniej był leczony przez dwa miesiące w rożnych placówkach medycznych bez właściwego rozpoznania, co doprowadziło ostatecznie do znacznej destrukcji stawu skokowego i stopy, powstania niegojącego się owrzodzenia na podeszwowej stronie stopy oraz nawracających zakażeń (powstałych po nacięciu). Prawidłowym postępowaniem doprowadzono do stabilizacji zmian kostnych, wypłycenia i zmniejszenia owrzodzenia oraz do ustąpienia zakażenia. Obrzęknięta i zaczerwieniona stopa o wzmożonym uciepleniu u pacjenta z cukrzycą powinna sugerować obecność osteoartropatii Charcota. Dzięki prostym badaniom (morfologia krwi, CRP, RTG stopy), wykonanym we wczesnej fazie schorzenia, lekarz rodzinny może postawić właściwe rozpoznanie, a poprzez zalecenie odciążenia kończyny i leżenia oraz skierowanie chorego do ośrodka referencyjnego w leczeniu zespołu stopy cukrzycowej może uchronić go przed ciężkim kalectwem.
Istnieją rożne metody monitorowania przestrzegania higieny rąk. Obserwacja bezpośrednia, prowadzona przez wyszkolony personel, oraz sporządzanie raportów uważane były kiedyś za tzw. złoty standard. Metoda ta jest jednak pracochłonna, kosztowna i obejmuje jedynie od 1,2 do 3,5% wszystkich dekontaminacji rąk. Ponadto najbardziej znaczącą jej wadą jest zmiana zachowania osób, które wiedzą, że są obserwowane (efekt Hawthorne’a), co powoduje wzrost poprawnych wyników nawet o 300%. Pomiar ilości zużywanego produktu do higieny rąk może ujawnić wzrost lub obniżenie zużycia środka dezynfekcyjnego. Jednak nie jest to metoda dokładna, ponieważ nie uwzględnia przypadków rozlania lub wykorzystania preparatu przez rodzinę pacjenta itd. Elektroniczne monitorowanie przestrzegania higieny rąk pozwala na 100% pomiar i jest najskuteczniejszym sposobem zwiększania praktyki higieny rąk. Nie zabiera dodatkowego czasu, co jest istotne w przypadku zajętych pracowników medycznych. Ponadto nie ma możliwości wystąpienia błędu człowieka lub manipulacji. Badania sugerują, że elektroniczne systemy monitorujące mają zarówno krótko-, jak i długoterminowy wpływ na przestrzeganie higieny rąk. Niestety, nie wszystkie te metody dostępne są w polskich szpitalach.
Istnieją rożne metody monitorowania przestrzegania higieny rąk. Obserwacja bezpośrednia, prowadzona przez wyszkolony personel, oraz sporządzanie raportów uważane były kiedyś za tzw. złoty standard. Metoda ta jest jednak pracochłonna, kosztowna i obejmuje jedynie od 1,2 do 3,5% wszystkich dekontaminacji rąk. Ponadto najbardziej znaczącą jej wadą jest zmiana zachowania osób, które wiedzą, że są obserwowane (efekt Hawthorne’a), co powoduje wzrost poprawnych wyników nawet o 300%. Pomiar ilości zużywanego produktu do higieny rąk może ujawnić wzrost lub obniżenie zużycia środka dezynfekcyjnego. Jednak nie jest to metoda dokładna, ponieważ nie uwzględnia przypadków rozlania lub wykorzystania preparatu przez rodzinę pacjenta itd. Elektroniczne monitorowanie przestrzegania higieny rąk pozwala na 100% pomiar i jest najskuteczniejszym sposobem zwiększania praktyki higieny rąk. Nie zabiera dodatkowego czasu, co jest istotne w przypadku zajętych pracowników medycznych. Ponadto nie ma możliwości wystąpienia błędu człowieka lub manipulacji. Badania sugerują, że elektroniczne systemy monitorujące mają zarówno krótko-, jak i długoterminowy wpływ na przestrzeganie higieny rąk. Niestety, nie wszystkie te metody dostępne są w polskich szpitalach.
Mikrobiota jelitowa wpływa na wiele aspektów ludzkiej fizjologii. Zawiera geny, które nie występują w komórkach ssaków, a mimo to są niezbędne do utrzymania zdrowia. Rodzaj mikroflory nabytej we wczesnym okresie życia jest krytyczny dla rozwoju odpowiedzi immunologicznej i tolerancji pokarmowej. Kolonizacja przewodu pokarmowego przez niekorzystne dla organizmu drobnoustroje prowadzi do uszkodzenia błony śluzowej jelita i stymuluje odpowiedź zapalną, a w dalszych okresach życia – rozwój chorób alergicznych i autoimmunologicznych. Duże nadzieje wiąże się z zastosowaniem prebiotyków i probiotyków w celu prewencji rożnych schorzeń. Jakkolwiek wyniki badań pozostają niejednoznaczne co do ich skuteczności, w profilaktyce alergii w wytycznych GLAD-P z 2015 roku sugeruje się, iż stosowanie probiotyków może przynieść korzystny efekt w zmniejszeniu ryzyka wystąpienia atopowego zapalenia skory. Przyjmowanie probiotyków zalecane jest: u kobiet w ciąży, jeśli potomstwo jest w grupie ryzyka wystąpienia alergii; u kobiet karmiących piersią dzieci z grupy ryzyka wystąpienia alergii oraz u dzieci z grupy ryzyka wystąpienia alergii.
Inwazyjne zakażenia grzybicze (IFI) należą do typowych zakażeń oportunistycznych i charakteryzują się wysoką śmiertelnością. Współczesna terapia u chorych hematoonkologicznych uwzględnia następujące założenia terapeutyczne: profilaktykę, leczenie empiryczne i terapię celowaną. Według rekomendacji ECIL-5 w leczeniu inwazyjnej kandydozy przed identyfikacją patogenu u chorych hematoonkologicznych najwyższą rekomendację mają echinokandyny i liposomalna postać amfoterycyny B. Po identyfikacji patogenu w terapii IFI o etiologii Candida albicans, Candida glabrata i Candida krusei zalecane są echinokandyny, natomiast w leczeniu zakażeń wywołanych przez Candida parapsilosis najwyższą rekomendację posiada flukonazol. W terapii inwazyjnej aspergilozy najwyższą rekomendację uzyskał worykonazol. Odpowiednia profilaktyka, a także właściwe leczenie empiryczne i celowane zmniejszają liczbę inwazyjnych powikłań infekcyjnych o etiologii grzybiczej.
Karbapenemazo-dodatnie Enterobacteriaceae (CPE) stanowią ogromny problem epidemiologiczny i terapeutyczny. Wytwarzane przez szczepy CPE beta-laktamazy są zdolne do hydrolizy wszystkich beta-laktamow, w tym karbapenemów. Liczne epidemie na świecie wykazały, że w leczeniu zakażeń szczepami CPE aktywne pozostają jedynie: polimyksyny, tygecyklina, aminoglikozydy i fosfomycyna w podaniu dożylnym. W pracy omówiono przydatność tych antybiotyków w ciężkich zakażeniach. Ponadto przeanalizowano wyniki badań pod kątem lekowrażliwości pałeczek Gram-ujemnych oraz skuteczności terapii skojarzonej z udziałem powszechnie dostępnych kolistyny, tygecykliny i aminoglikozydów.
Zakażenie Chlamydia trachomatis jest przenoszone drogą płciową podczas kontaktu seksualnego, w tym oralnego lub doodbytniczego, z osobą zainfekowaną. Najczęściej spotykaną postacią chlamydialnego zakażenia jest zapalenie cewki moczowej. Celem pracy było wykrycie C. trachomatis u pacjentów z zapaleniem cewki moczowej i oszacowanie udziału tego drobnoustroju w zapaleniach cewki moczowej oraz wskazanie grup wiekowych kobiet i mężczyzn, w których zakażenie o tej etiologii występowało najczęściej. Materiał do badań stanowiły wymazy z cewki moczowej pobrane od pacjentów (238 mężczyzn i 108 kobiet w wieku od 18 do 89 lat) z objawami zapalenia cewki moczowej. Ta jednostka chorobowa u badanych objawiała się pieczeniem, bólem i dyskomfortem podczas mikcji, częstomoczem; rzadko wydzieliną i świądem. Wymazy przebadano na obecność chlamydii przy pomocy testu immunofluorescencji bezpośredniej. Antygen C. trachomatis wykryto w 50/238 (21,01%) wymazów pobranych od mężczyzn oraz w 8/108 (7,41%) wymazów pobranych od kobiet. Około 16% udział Chlamydia trachomatis jako czynnika etiologicznego w zapaleniach cewki moczowej u kobiet i mężczyzn świadczy o tym, że patogen ten powinien być brany pod uwagę przez lekarzy podczas zalecanego leczenia. Grupami, u których częściej wykrywano chlamydie, byli mężczyźni w wieku od 18. do 27. roku życia (co może wynikać z aktywności i zachowań seksualnych) oraz w wieku 58.–67. rok życia (u tych osób badania mogą być częściej wykonywane ze względu na dolegliwości ze strony gruczołu krokowego, zatem pozwalają wykryć zakażenia bezobjawowe, chroniczne).
Wstęp Komensalne szczepy Escherichia coli nie są chorobotwórcze dla człowieka i stanowią integralną część mikroflory jelitowej. Wykazano jednak, że niektóre szczepy tych bakterii są odpowiedzialne za biegunki u niemowląt oraz zapalenia żołądka i jelit. Werotoksyczne szczepy E. coli, zaliczane między innymi do serotypu O157, należą do groźnych enteropatogenów przenoszonych przez żywność. Przebieg i objawy kliniczne zakażenia E. coli O157 zależą od cech osobniczych oraz czynników bakteryjnych, a przyczyną ogólnonarządowych zmian chorobowych są toksyny Shiga. Celem pracy była ocena zastosowania metody alternatywnej, wykorzystującej system 3M™ MDS do wykrywania E. coli O157 w produktach żywnościowych. Materiał i metody Materiał do badań stanowiły próbki żywności uzyskane w ramach współpracy z Państwową Stacją Sanitarno-Epidemiologiczną we Wrocławiu. Badania wykonano równocześnie dwiema metodami: 3M™ MDS E. coli O157:H7 (w celu szybkiego wykrywania bakterii w próbkach żywności dzięki wykorzystaniu izotermicznej amplifikacji i zjawiska bioluminescencji) oraz techniką ELFA systemu VIDAS R, w aparacie mini VIDAS R z zestawem VIDAS R UP E. coli O157:H7. Wyniki W badaniach własnych na 73 przebadanych próbek żywności, w trzech przypadkach przy zastosowaniu techniki 3M™ MDS E. coli O157:H7 oraz w jednym przypadku przy wykorzystaniu zestawu VIDAS R UP E. coli O157:H7 uzyskano wyniki fałszywie dodatnie, których nie potwierdzono metodą referencyjną. Wnioski 1. Metody alternatywne – zarowno 3M™ MDS przy wykorzystaniu izotermicznej amplifikacji i zjawiska bioluminescencji, jak i technika ELFA systemu VIDAS R – umożliwiają w znacznie krotszym czasie, w porównaniu z referencyjną metodą hodowlaną, wykrywanie w produktach żywnościowych pałeczek E. coli należących do serotypu O157. 2. Uzyskanie wyników fałszywie dodatnich przy wykorzystaniu metod alternatywnych do wykrywania E. coli O157 w produktach żywnościowych może wskazywać na niższą swoistość tych metod w porównaniu z referencyjnymi metodami hodowlanymi.
Rola i znaczenie wzbogaconych o przeciwciała klasy IgM i IgA roztworów immunoglobulin (terapia IgM) w leczeniu wspomagającym sepsy i wstrząsu septycznego pozostaje przedmiotem gorącej dyskusji, pomimo 25-letniej historii stosowania ich w praktyce klinicznej. Mimo wielu badań przeprowadzonych z ich zastosowaniem, niejednoznaczność wyników wynikająca z heterogenności badanej populacji i zróżnicowania pozostałych elementów terapii wskazuje na konieczność prowadzenia dalszych wysiłków badawczych – zarówno w celu udoskonalenia procesu kwalifikacji oraz ulepszenia modelu terapii, jak i uzyskania pełnego potwierdzenia jej skuteczności. W celu weryfikacji i poprawy rzeczywistej skuteczności leczenia z zastosowaniem wzbogaconych o IgM i IgA roztworów immunoglobulin (terapia IgM) zrealizowano jednoośrodkowe badanie obserwacyjne pierwszej fazy STIGMA 1 (ang. sepsis treatment with IGM and A enriched immunoglobulin solution – phase 1 study). Obejmowało ono grupę 41 pacjentów leczonych z powodu ciężkich zakażeń, sepsy i wstrząsu septycznego, zgodnie ze wskazaniami zawartymi w charakterystyce produktu leczniczego. Po przeprowadzeniu analizy statystycznej zebranych danych ujawniono obecność ujemnej korelacji pomiędzy czasem od przyjęcia do wdrożenia terapii IgM a przeżywalnością w okresie 28 (r=-0,347469) i 56 dni (r=-0,423662). Stwierdzono także ujemną korelację pomiędzy wiekiem pacjentów a ich przeżywalnością w okresie 56 dni (r=-0,376425). Zgodnie z oczekiwaniami, ujemną korelację zaobserwowano pomiędzy punktacją osob badanych w skali APACHE 2 a przeżywalnością w okresie 28 (r=-0,400865) i 56 dni (r=-0,380300). Stwierdzono również dodatnie korelacje pomiędzy punktacją pacjentów w skali GCS i kolejnymi latami prowadzenia terapii IgM oraz obserwacji w ramach badania a przeżywalnością w 56-dniowym okresie (odpowiednio r=0,362638 i r=0,325851). Porównując przewidywane rokowanie i stwierdzaną przeżywalność badanych osób za pomocą testu chi2, stwierdzono istotną poprawę przeżywalności po 7 (+58% obserwowanej populacji; chi2=1) i 14 dniach terapii (+46% obserwowanej populacji; chi2=1). We wnioskach stwierdzono, iż wspomagająca leczenie sepsy terapia z zastosowaniem wzbogaconych o przeciwciała klasy IgM i IgA roztworów immunoglobulin (terapia IgM) jest najskuteczniejsza w przypadku wczesnego zastosowania w populacji pacjentów pierwotnie hospitalizowanych z powodu sepsy oraz wstrząsu septycznego. Młody wiek, niższa punktacja w skali APACHE 2 i wyższa w skali GCS zwiększają szanse przeżycia osoby leczonej z powodu sepsy. Wzrost doświadczenia zespołu stosującego tę terapię wpływa korzystnie na uzyskiwane efekty. Konieczne jest przeprowadzenie randomizowanego badania kontrolowanego w celu jednoznacznej weryfikacji uzyskiwanych wyników terapii IgM.
