W najdawniejszych cywilizacjach metody leczenia ran przewlekłych wywodziły się z empirii. Stosowano roślinne środki opatrunkowe w postaci kory (jako środek o działaniu wysuszającym) oraz przemywano rany wywarami z roślin. Współcześnie leczenie ran opiera się na badaniach naukowych i zaleceniach oraz rekomendacjach ekspertów, co pozwala na skuteczną reakcję w przypadku ryzyka powstania infekcji. W procesie leczenia ran przewlekłych bardzo istotne są działania kompleksowe, m.in.: kontrola wilgotności i temperatury, prawidłowa pielęgnacja oraz stosowanie specjalistycznych opatrunków. Istotnym problemem, zakłócającym proces leczenia, jest infekcja rany. Badania z wykorzystaniem mikroskopii świetlnej i elektronowej wykazały, że 60% próbek pobranych podczas oczyszczania ran przewlekłych zawierało biofilm. Biofilm nawet po dokładnym oczyszczeniu szybko się odbudowuje, przez co utrudnia samooczyszczanie rany oraz zmniejsza penetrację antybiotyków. Skuteczną metodą w leczeniu ran przewlekłych wywoływanych przez drobnoustroje w formie biofilmowej jest strategia Biofilm Based Wound Care (BBWC), którą zastosowano w zaprezentowanym w niniejszej pracy studium przypadku.
Zakażenia skory i tkanek miękkich u pacjentów przebywających w oddziale intensywnej terapii (OIT) stanowią istotny problem. U chorych niewydolnych oddechowo i krążeniowo oraz we wstrząsie występuje zmniejszone ukrwienie tkanek na obwodzie, co utrudnia penetrację antybiotyku i przedłuża leczenie. Zastosowanie dalbawancyny w tej grupie pacjentów wykazuje dużą skuteczność z uwagi na dobrą penetrację do tkanek miękkich i skóry oraz silne działanie bakteriobójcze. W niniejszej pracy przedstawiono dwa opisy przypadków pacjentów z zakażeniami skory i tkanek miękkich leczonych dalbawancyną. W obydwu przypadkach antybiotyk wpłynął na poprawę stanu ogólnego chorych.
Endoskopia to stale rozwijająca się dziedzina. Z zastosowaniem endoskopu wykonywanych jest wiele badań diagnostycznych oraz zabiegów operacyjnych. Należy zatem pamiętać, iż zarówno endoskop, jak i jego oprzyrządowanie mogą być przyczyną zakażenia. Dlatego bardzo istotne jest odpowiednie przygotowanie instrumentarium medycznego do ponownego użycia.
Odwrócenie się od fizjologii porodu spowodowało jego nadmierną medykalizację, co w konsekwencji doprowadziło do postrzegania każdego porodu jako niebezpiecznej sytuacji i stosowania zbyt wielu nieuzasadnionych interwencji medycznych. W wyniku tego większość porodów – również tych niskiego ryzyka – odbywa się w warunkach szpitalnych. Jednak obecnie obserwuje się rosnące zainteresowanie ideą porodów naturalnych, w tym także domowych. Zasady kwalifikacji ściśle określają grupę kobiet mogących bezpiecznie urodzić w domu. Położna prowadząca ciążę i asystująca przy porodzie powinna zapewnić ciężarnej dostęp do rzetelnej edukacji dotyczącej: fizjologicznego porodu, okresu połogu, opieki nad noworodkiem i profilaktyki powikłań poporodowych (w tym zakażeń połogowych). Porody domowe z udziałem wykwalifikowanej położnej stanowią bezpieczną i korzystną alternatywę dla szpitalnej opieki okołoporodowej w przypadku kobiet w ciążach fizjologicznych z grupy niskiego ryzyka. Położne są kompetentnymi edukatorkami w zakresie profilaktyki zakażeń w okresie koncepcyjnym i okołoporodowym.
Inwazyjne zakażenia grzybicze (IFI) są istotnym czynnikiem wpływającym na śmiertelność pacjentów onkologicznych i chorych poddanych przeszczepieniu hematopoetycznych komórek macierzystych. W niniejszej pracy dokonano przeglądu aktualnych zaleceń diagnostycznych i leczniczych z perspektywy 2017 roku.
Zakażenia wywoływane przez wielooporne bakterie Gram-ujemne (MDR -GN B) – szczególnie przez Enterobacteriaceae (głownie Escherichia coli i Klebsiella pneumoniae), Pseudomonas aeruginosa i Acinetobacter baumannii – stanowią poważne zagrożenie dla światowego zdrowia publicznego. Wiążą się ze zwiększoną zachorowalnością i śmiertelnością oraz trudnościami w leczeniu, a także mają istotne znaczenie ekonomiczne dla systemów opieki zdrowotnej. W większości przypadków manifestacja kliniczna zakażenia wieloopornymi bakteriami Gram-ujemnymi jest podobna do infekcji wywoływanych przez bakterie wrażliwe. MDR -GN B mogą wystąpić u pacjentów leczonych w warunkach szpitalnych i ambulatoryjnych oraz pensjonariuszy zakładów opiek długoterminowej. Zakażenia rejestrowane są zarówno w populacji osób dorosłych, jak i dzieci. Wielooporne bakterie Gram-ujemne mogą być odpowiedzialne za więcej niż 50% infekcji związanych z opieką medyczną. W przypadku pacjentów z ciężkimi zakażeniami MDR -GN B, antybiotykoterapia skojarzona może być skuteczniejsza niż monoterapia. Z awibaktamem wiązane są obiecujące nowe możliwości leczenia. Lek ten może być z powodzeniem stosowany w połączeniu z ceftazydymem, ceftaroliną lub aztreonamem.
U pacjentów z założonym cewnikiem moczowym występują zakażenia dróg moczowych, polegające na przedostaniu się do tych miejsc mikroorganizmów chorobotwórczych. Infekcja może być wywoływana przez jeden lub więcej gatunków. Wyróżnia się gatunki najczęściej spotykane w przypadku zakażeń CAUTI . Im dłużej cewnik pozostaje w pęcherzu u pacjenta, tym większe jest prawdopodobieństwo rozwoju infekcji. Praktycznie u każdej osoby, u której cewnik jest obecny przez ponad dwa tygodnie, diagnozuje się bakteriomocz. Czynniki wirulencji umożliwiają bakteriom bytowanie w drogach moczowych. Biofilm zwiększa szanse na przeżycie mikroorganizmów patogennych na cewniku, ponieważ wpływa na międzygatunkową współpracę metaboliczną. Dlatego też mikroorganizmy w biofilmie są mniej wrażliwe na środki odkażające i antybiotyki. Istnieje wiele sposobów przeciwdziałania CAUTI : stosowanie kateteryzacji w przypadkach koniecznych i możliwie szybkie usuwanie cewników, impregnacja lub powlekanie cewnika substancjami redukującymi adhezję drobnoustrojów lub posiadającymi właściwości antyseptyczne, niszczenie biofilmu za pomocą ultradźwięków i inne.
Lewofloksacyna jest chemioterapeutykiem z grupy fluorochinolonow III generacji. Mechanizm jej działania polega na hamowaniu gyrazy DNA i topoizomerazy IV w komórce bakteryjnej. Bardzo dobre właściwości farmakokinetyczne lewofloksacyny pozwalają na zastosowanie jej w profilaktyce oraz w terapii zakażeń układu moczowego. W urologii jest profilaktycznie wykorzystywana u pacjentów poddawanych: biopsji przezodbytnicznej stercza, badaniom urodynamicznym lub przewlekłemu cewnikowaniu. W leczeniu stosuje się ją u chorych z powikłanymi zakażeniami dróg moczowych, zapaleniem stercza czy zapaleniem najądrza. Optymalna dawka zapobiegająca selekcji szczepów opornych wynosi 750 mg na dzień. Lek wykazuje efekt poantybiotykowy.
Główną funkcją metabolizmu leków jest obniżenie ich toksyczności poprzez ułatwienie eliminacji metabolitów z organizmu. Podczas zachodzących w organizmie przemian metabolicznych, wiele leków – w tym również antybiotyków i chemioterapeutyków – jest konwertowanych do związków zachowujących aktywność związku macierzystego. W niniejszej pracy omówiono dziesięć leków oraz ich aktywnych metabolitów stosowanych w terapii zakażeń. Metabolity z zachowaną aktywnością przeciwdrobnoustrojową często osiągają we krwi wyższe stężenia niż związek macierzysty, ponieważ ulegają wolniejszej eliminacji z organizmu. Dlatego też mogą wykazywać przybliżoną, a nawet podwyższoną aktywność przeciwdrobnoustrojową w porównaniu do związku macierzystego. Z jednej strony, dzięki powstającym aktywnym metabolitom, możliwe jest zastosowanie mniejszych dawek danego leku, a co za tym idzie – obniżenie jego toksyczności. Z drugiej strony metabolity zachowujące aktywność przeciwdrobnoustrojową mogą być także odpowiedzialne za indukcję oporności bakteryjnej. W przypadku stosowania terapii z użyciem antybiotyków i chemioterapeutyków należy wziąć pod uwagę nie tylko związki macierzyste, lecz także aktywne metabolity oraz ich potencjalny wpływ na drobnoustroje.
Wstęp Zapalenie śluzówki jamy ustnej jest istotną dolegliwością pacjentów objętych opieką paliatywną. Chorym paliatywnym z zapaleniem jamy ustnej towarzyszą następujące objawy: zaburzenia połykania, utrata łaknienia, zaburzenia trawienia w fazie wydzielania, niechęć do przyjmowania pokarmów, zaburzenia odżywiania z utratą masy ciała oraz pogorszenie jakości życia. Jednym z wielu preparatów, które można stosować w zapaleniu jamy ustnej, jest mieszanina elektrolitowa przesyconego roztworu jonów wapnia i fosforu. Substancja ta uzupełnia brakujące kluczowe minerały, wapń i fosforany, które są zaangażowane w naprawę oraz utrzymane integralności błony śluzowej. Większa mineralizacja płynu jamy ustnej sprzyja ograniczeniu rozwoju zapalenia, a nawet przyspiesza gojenie i ułatwia leczenie stanu zapalnego. Materiał i metody Celem pracy była 30-dniowa obserwacja śluzówki jamy ustnej po zastosowaniu płukanek z CaphosoluR u pacjentów z zapaleniem jamy ustnej i schyłkową chorobą nowotworową, znajdujących się pod opieką paliatywną. Chorym zalecono stosowanie płukanki z preparatów przesyconego roztworu jonów wapnia i fosforanów przynajmniej trzy razy na dobę co najmniej przez miesiąc. Zmiany na śluzowce oceniono w czterostopniowej skali World Health Organization TGS , dolegliwości bólowe wyrażono w formie skali numerycznej (NRS), a do oceny sprawności oraz jakości życia zastosowano skalę oceny jakości życia QLQ-C15-PAL . Wyniki Do ostatecznej analizy włączono 16 pacjentów. U 57,2% chorych wykazano poprawę lub zatrzymanie procesu zapalanego. W grupie wszystkich stosujących preparat uzyskano zmniejszenie zapalenia o 1,4 punktu (p<0,1 SEM 0,5). U pacjentów, którzy regularnie mogli stosować preparat, zaobserwowano zmniejszenie nasilenia bólu w jamie ustnej. W skali VAS (NRS 0–10) wykazano zmniejszenie dolegliwości bólowych średnio o plus minus 2,1 punktu. W ocenie samodzielności chorych nie zaobserwowano poprawy w trakcie leczenia. Wnioski CaphosolR jest skutecznym preparatem do stosowania w zapaleniu jamy ustnej i gardła. Najlepszy efekt uzyskuje się u chorych w 1. i 2. stopniu podziału WHO, najsłabszy zaś w 4. stopniu. Stosowanie omawianego preparatu u pacjentów paliatywnych jest efektywne w przypadku asystowania i pomagania im w prowadzeniu terapii.
Zakażenia dróg oddechowych są jedną z najczęstszych przyczyn wizyt u lekarza – zarówno dzieci, jak i dorosłych. Czynnikiem etiologicznym –oprócz typowych zakażeń bakteryjnych – mogą być także bakterie atypowe. Przyczyną infekcji górnych dróg oddechowych są głownie (60–90% przypadków) wirusy oddechowe. Wśród czynników etiologicznych zapaleń dolnych dróg oddechowych znacznie większy udział mają bakterie; te zakażenia najczęściej wymagają zastosowania antybiotykoterapii. Cel pracy Ocena częstości występowania bakterii atypowych u dzieci i dorosłych z objawami zakażenia górnych dróg oddechowych. Materiały i metody Badaniem objęto dwie grupy pacjentów: 259 dzieci w wieku od 2. do 17. roku życia (grupa I) oraz 590 dorosłych w wieku od 18. do 80. roku życia (grupa II). Materiał do badań stanowiły wymazy z tylnej ściany gardła, a zastosowaną metodą diagnostyczną była technika immunofluorescencji pośredniej (IIFT). Wyniki W grupie I antygen Chlamydophila pneumoniae wykryto u 43/259 (16,6%) badanych, w tym u 27/146 (18,5%) dziewczynek i u 16/113 (14,1%) chłopców. W grupie II wyniki dodatnie stwierdzono u 129/590 (22,0%) badanych, w tym u 87/393 (22,1%) kobiet i u 42/197 (21,3%) mężczyzn. Wnioski W badanej grupie dzieci i dorosłych z zakażeniami dróg oddechowych wykrywano antygen Chlamydophila pneumoniae. Częstość występowania antygenu C. pneumoniae była zróżnicowana w zależności od wieku –zarówno u dzieci, jak i u dorosłych.
