W pracy przedstawiono przypadek kleszczowego zapalenia mózgu u 9-letniego chłopca. Pacjent nie pamiętał ukłucia przez kleszcza, natomiast przebywał w rejonie, w którym występowała ich duża liczba. Od 2. roku życia chłopiec był zwolniony ze szczepień z powodu nieprawidłowego EEG. Choroba przebiegała u niego dwufazowo: z 4-dniową fazą rzekomogrypową, 10 dniami pozornej poprawy, a następnie z nawrotem objawów: wysoką gorączką, zaburzeniami snu, bólami głowy i kończyn dolnych, z towarzyszącymi miernie podwyższonymi wskaźnikami stanu zapalnego i odczynem limfocytarnym w płynie mózgowo-rdzeniowym. Badania czynnościowe (EEG) i obrazowe (TK, MR głowy) nie uwidoczniły istotnych nieprawidłowości. Rozpoznanie KZM postawiono na podstawie wykrycia swoistych przeciwciał IgG w surowicy i w PMR oraz wykluczenia innych przyczyn. Przebieg KZM był niepowikłany. Konsekwencją nieuzasadnionego odraczania szczepień może być zachorowanie na chorobę, której można było uniknąć.
W niniejszej pracy przedstawiono informacje dotyczące systemu monitorowania procesu sterylizacji. Zaprezentowano budowę i zasadę działania przyrządu testowego procesu (PCD). Przytoczono przykłady i zasadność stosowania PCD w procesie sterylizacji.
Zapobieganie rozprzestrzenianiu się chorób zakaźnych poprzez stosowanie różnych substancji dezynfekujących było praktykowane od zamierzchłych czasów. Aktywność środków dezynfekcyjnych skierowana jest przede wszystkim na struktury, które odpowiadają za utrzymanie ogólnej integralności i funkcjonalności mikroorganizmu. Środki stosowane w dezynfekcji są substancjami należącymi do różnych klas związków chemicznych. Jednymi z najbardziej powszechnych i uniwersalnych są alkohole: izopropylowy, etylowy, benzylowy oraz pochodne alkoholowe, tj. fenoksyetanol czy fenoksypropanol. Roztwory alkoholi wykazują szybkie działanie bakteriobójcze oraz grzybobójcze, nie działają jednak na spory bakteryjne i słabo oddziałują na wirusy bezotoczkowe. W związku z szerzącą się epidemią COVID-19 pojawiają się wątpliwości dotyczące skuteczności produktów przeznaczonych do dezynfekcji rąk i powierzchni, zawierających w swoim składzie alkohole. Czas zagrożenia epidemicznego zobowiązuje do używania specjalnych produktów przeznaczonych do obszaru medycznego, prawidłowo przebadanych i zarejestrowanych. Za skuteczność produktu odpowiada producent i profesjonalne laboratorium, które go przebadało. Aby mieć pewność, że preparat do dezynfekcji jest skuteczny w ograniczaniu rozprzestrzeniania się SARS-CoV-2, należy sprawdzić czy została przebadana jego skuteczność według ustalonej, powtarzalnej i akredytowanej procedury. W warunkach polskich taką metodykę badania skuteczności bójczej preparatów do dezynfekcji reprezentują normy europejskie zawarte w normie nadrzędnej EN 14885. W okresie epidemii stosowanie produktów o niepotwierdzonej skuteczności może wpłynąć negatywnie na bezpieczeństwo pacjentów i personelu.
Rozpoznawanie i leczenie inwazyjnej choroby meningokokowej (IChM) jest trudnym wyzwaniem dla wszystkich praktykujących lekarzy. Ze względu na rzadkie występowanie i mało specyficzne początkowe objawy kliniczne oraz ryzyko gwałtownego przebiegu istnieje duże prawdopodobieństwo opóźnionego rozpoznania i rozpoczęcia specyficznego leczenia, które są zasadnicze dla dobrego rokowania. Wysoki współczynnik śmiertelności z powodu IChM w Polsce dowodzi, że w praktyce trudno spełnić lekarzom warunki gwarantujące optymalne wyniki leczenia. Dostępne są skuteczne szczepionki przeciwko dominującym w Polsce zakażeniom meningokokami serogrup B, C i W. Profilaktyka infekcji meningokokowych, ze względu na najwyższą zapadalność w wieku niemowlęcym, powinna rozpoczynać się po ukończeniu 2. miesiąca życia od podania szczepionki przeciwko serogrupie B, a w następnej kolejności przeciwko serogrupom C, W, A i Y. Szczepienia zapewniają skuteczną ochronę indywidualną zaszczepionych niemowląt, dzieci i młodzieży. Status szczepionek zalecanych w polskim Programie Szczepień Ochronnych zobowiązuje lekarzy do aktywnej promocji szczepień przeciw meningokokom i ich terminowego wykonywania.
Grzybicze zapalenie rogówki jest infekcją o globalnym zasięgu. Etiologia tej choroby różni się w zależności od szerokości geograficznej, społeczno-ekonomicznego rozwoju danego kraju i warunków klimatycznych. Zakażenia grzybicze rogówki spowodowane rodzajem Aspergillus spp. i Fusarium spp. częściej występują w krajach, w których panuje klimat tropikalny i subtropikalny, natomiast zakażenia grzybicze rogówki spowodowane rodzajem Candida spp. dominują w klimacie umiarkowanym. Obecność patogenów grzybiczych w badaniu mikroskopowym oraz izolacja grzybów w hodowli jest złotym standardem diagnostyki laboratoryjnej. Hodowla grzybów pleśniowych oraz drożdżaków jest jednak czasochłonną procedurą. Inne metody diagnostyczne, takie jak mikroskopia konfokalna in vivo oraz optyczna koherentna tomografia przedniego odcinka oka (AS-OCT), umożliwiają obrazowanie tkanki rogówki w czasie rzeczywistym in vivo. Techniki molekularne w czasie rzeczywistym ułatwiają szybką diagnozę grzybiczego zapalenia rogówki. Wiarygodna identyfikacja gatunku czynnika etiologicznego za pomocą metod molekularnych może być pomocna we właściwym ukierunkowaniu terapii. Celem niniejszej pracy jest przedstawienie aktualnej wiedzy na temat etiologii, czynników ryzyka oraz diagnostyki klinicznej i laboratoryjnej grzybiczego zapalenia rogówki.
Profilaktyka i kontrola zakażeń w oddziałach neonatologicznych to jeden z najbardziej wymagających obszarów pracy każdego zespołu kontroli zakażeń. Szczególnym wyzwaniem są zakażenia krwi, w tym infekcje związane ze stosowaniem linii naczyniowych. W profilaktyce tego typu zakażeń, tj. późnych zakażeń noworodkowych, rekomendowane do wykorzystania są tzw. procedury kompleksowe (ang. care bundles). „Bundle”, czasami opisywane jako pakiety zadań, uwzględniają różnorodność problemów i rozwiązań, są kompilacją najlepszych praktyk. Wybór elementów, które są włączane najczęściej do „bundli”, wynika z tzw. medycyny opartej na dowodach (EBM). Zawsze wśród elementów pakietu wykorzystywanego u noworodka, u którego wymagane jest zastosowanie centralnej linii naczyniowej, wymieniane są: właściwa higiena rąk, maksymalne bariery izolacyjne, odpowiednia antyseptyka skóry, technika aseptyczna, wybór miejsca założenia linii, przezroczysty sterylny opatrunek, aktywny nadzór i prowadzenie dokumentacji. Spośród nich najbardziej kontrowersyjny jest wybór środka do antyseptyki skóry. Celem niniejszej pracy była analiza możliwości wykorzystania różnych antyseptyków w kontekście bezpieczeństwa ich stosowania oraz profilaktyki i kontroli zakażeń.
Terapia infuzyjna to forma leczenia wykorzystywana w codziennej praktyce klinicznej. Odnosi się do wielu procedur związanych z podażą dożylną płynów infuzyjnych, roztworów leków, preparatów krwiopochodnych czy też żywienia parenteralnego. Na bezpieczeństwo terapii ma wpływ personel medyczny, wykorzystywany sprzęt, podawane w infuzji produkty lecznicze oraz stan pacjenta. W badaniu ankietowym starano się ocenić stan wiedzy personelu pielęgniarskiego, położnych i ratowników medycznych dotyczący terapii infuzyjnej – w tym subiektywną ocenę ryzyka omawianej metody i prawidłowego wykorzystywania systemów infuzyjnych, z uwzględnieniem umiejętności ich różnicowania na otwarte i zamknięte. Szczególny nacisk położono na poprawne kwalifikowanie i użytkowanie systemów zamkniętych. Materiał i metody Badanie przeprowadzono w latach 2016–2018 w grupie personelu medycznego. Wykorzystano kwestionariusz ankiety własnej. Grupa badana liczyła 1553 osoby. Uzyskane dane poddano analizie statystycznej. Wyniki Subiektywna ocena ryzyka procedur infuzyjnych nie przekłada się na poprawność odpowiedzi dotyczących zamkniętego systemu infuzyjnego. Większość badanych było zdania, że procedury infuzyjne są obarczone wysokim ryzykiem (n=1023; 65,8%), jednak aż 115 osób (7,4%) nie umiało ocenić tego ryzyka. Odnotowano istotne statystycznie różnice pomiędzy grupami oceny ryzyka procedur infuzyjnych a poprawnością udzielanych odpowiedzi (p<0,05). W badaniu wykazano, że personel medyczny jest świadomy ryzyka terapii infuzyjnej, chociaż stan wiedzy dotyczący jej bezpieczeństwa jest niewystarczający. Wnioski Wyposażenie oddziałów szpitalnych w sprzęt gwarantujący pracę w zamkniętym systemie infuzyjnym oraz przeprowadzanie szkoleń z zakresu terapii infuzyjnej jest kwestią kluczową w aspekcie profesjonalnej pracy personelu medycznego. Nadzór uwzględniający systematyczną edukację i pracę w systemie zamkniętym ograniczy ryzyko występowania tzw. zakażeń odcewnikowych, zapewniając bezpieczeństwo terapii infuzyjnej.
