Wielooporne szczepy Klebsiella pneumoniae są częstą przyczyną poważnych zakażeń, takich jak: zapalenie płuc, zakażenia układu moczowego, sepsa, zapalenie opon mózgowo- rdzeniowych oraz ropnie narządowe. Najważniejszym mechanizmem oporności pałeczek Klebsiella na antybiotyki β-laktamowe jest wytwarzanie β-laktamaz o rozszerzonym spektrum substratowym (ESBL). Geny kodujące ESBL są najczęściej zlokalizowane w obrębie dużych plazmidów, co ułatwia ich koniugacyjne rozprzestrzenianie się wśród pałeczek Gram-ujemnych. Co więcej, plazmidy kodujące ESBL często zawierają markery oporności na inne niż β-laktamy grupy antybiotyków, co w istotny sposób ogranicza opcje terapeutyczne. Celem badań było określenie częstości występowania genów: blaTEM, blaSHV i blaCTX-M wśród ESBL-dodatnich szczepów Klebsiella pneumoniae (n=24). Ponadto oznaczono wartości minimalnych stężeń hamujących (MIC) dla wybranych leków przeciwbakteryjnych. Wytwarzanie ESBL potwierdzono testem synergizmu dwóch krążków (DDST). Wrażliwość na leki przeciwbakteryjne oznaczono metodą seryjnych rozcieńczeń w podłożu agarowym Mueller-Hintona. Występowanie genów kodujących ESBL oznaczono metodą PCR przy użyciu swoistych sekwencji starterowych. Badane szczepy charakteryzowały się typowym dla producentów ESBL profilem lekowrażliwości. Były one oporne na cefalosporyny III generacji (3GC) i aztreonam, natomiast wrażliwe na karbapenemy (imipenem, meropenem) oraz oksyimino-β-laktamy skojarzone z kwasem klawulanowym. Ponadto wszystkie badane izolaty były oporne na kotrimoksazol, a większość z nich (16/24) również na gentamycynę. Spośród leków nie-β-laktamowych, najlepszą aktywnością wobec badanych szczepów cechowały się norfloksacyna i tygecyklina. Wartości MIC dla cefotaksymu i ceftriaksonu były wyższe w porównaniu z wartościami MIC dla ceftazydymu. Wyniki te mogą sugerować oporność wynikającą z ekspresji tzw. cefotaksymaz (β-laktamaz typu CTX-M). Wyniki badań opartych na reakcji PCR wykazały obecność genu blaCTX-M u wszystkich badanych izolatów Klebsiella pneumoniae, natomiast geny blaSHV i blaTEM wykryto odpowiednio u 16 i 7 badanych szczepów. Dodatkowo u 6 badanych szczepów stwierdzono obecność wszystkich trzech genów kodujących ESBL. Uzyskane wyniki wykazały dominację cefotaksymaz typu CTX-M wśród izolatów klinicznych Klebsiella pneumoniae. Co więcej, szczepy te wykazywały wysoki stopień oporności na inne niż β-laktamy leki przeciwbakteryjne.
Pałeczki Klebsiella pneumoniae, ze względu na zdolność do wywoływania infekcji u pacjentów z osłabionym układem odpornościowym, stosunkowo często izolowane są z infekcji ran przewlekłych. Jednym z filarów nowo powstałej strategii leczenia ran przewlekłych Biofilm Based Wound Care jest zastosowanie nowoczesnych antyseptyków do eradykacji drobnoustrojów. Mimo licznych prac konsensusowych, w naszym kraju wciąż często stosowane są przestarzałe i nieskuteczne antyseptyki. Celem niniejszej pracy było określenie minimalnych stężeń antyseptyków: dichlorowodorku oktenidyny (OCT), diglukonianu chlorheksydyny (CHX), powidonu jodu (PVP-jod), nadtlenku wodoru (H2O2) oraz mleczanu etakrydyny (Ethacridini lactas), zdolnych do zahamowania rozwoju pałeczek Klebsiella pneumoniae izolowanych z zakażeń ran. Najskuteczniejszym antyseptykiem, spośród badanych, okazała się być oktenidyna, natomiast mleczan etakrydyny okazał się nieskuteczny w badanym przedziale stężeń.
Biofilm bakteryjny jest w stanie utworzyć się na różnego rodzaju metalowych i silikonowych implantach stosowanych do rekonstrukcji ubytków w przewlekłych zapaleniach kości oraz różnego rodzaju urazach. Niemożność fizycznego usunięcia tych pokrytych biofilmem łączników powoduje często przewlekłe, oporne na leczenie antybiotykami zakażenia, w których jedynym rozwiązaniem są metody alternatywne. Należy do nich pokrywanie rany różnego typu płatami tkankowymi unaczynionymi, uszypułowanymi i wolnymi. Jednym z najbardziej obiecujących i uniwersalnych materiałów na płat, o nieocenionym potencjale angiogenetycznym i bakteriobójczym, jest sieć większa (omentum majus).
Problem zgody pacjenta na leczenie stanowi kluczowy element w procesie leczenia i świadczy o jego zgodności z prawem. W szczególnie uzasadnionych przypadkach dopuszczalne jest działanie lekarza bez zgody pacjenta. Wymaga to jednak spełnienia określonych prawem przesłanek i odnotowania tego faktu w dokumentacji medycznej.
Zabiegi replantacyjne palców są wciąż wyzwaniem dla mikrochirurgów. Ryzyko niepowodzenia replantacji zależy od wielu czynników, jak mechanizm urazu, czas od urazu do zespolenia tętniczego, wiek pacjenta i inne. Przedstawiono przypadek 32-letniego pacjenta po replantacji czterech palców z powodu amputacji piłą łańcuchową. Po zabiegu pacjent otrzymywał dożylne wlewy dextranu 40.000, Trentalu®, heparyny, w celu stymulacji perfuzji i angiogenezy. Siedem dni po zabiegu ukrwienie palców było prawidłowe, ale pacjent nie został wypisany z powodu dużej odległości do miejsca zamieszkania (około 600 km) i braku dostępu do doświadczonego w mikrochirurgii specjalisty. Być może na skutek niekontrolowanych wizyt pacjenta na oddziale septycznym doszło do zakażenia ran Pseudomonas aeruginosa. Pomimo leczenia farmakologicznego, miejscowego i leczenia pijawkami lekarskimi, utracono całkowicie dwa z czterech replantowanych palców, skórę pełnej grubości z kciuka i wskaziciela oraz obwodową część palców. Pytania o przyczyny tej sytuacji, wciąż pozostają bez odpowiedzi.
W związku z dynamicznie narastającą opornością bakterii na antybiotyki i wynikającym z tego zjawiska ograniczeniem skutecznego leczenia zakażeń, Komisja Europejska na wniosek Europejskiego Centrum Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC) ustanowiła dzień 18 listopada corocznym Europejskim Dniem Wiedzy o Antybiotykach (European Antibiotic Awareness Day). Kraje członkowskie UE zobligowane zostały do podjęcia inicjatyw mających na celu zorganizowanie lokalnych obchodów tego Dnia w obrębie każdego państwa. Zgodnie z założeniami kampanii, powinna ona zaangażować jak najszerszy zakres instytucji, środowisk eksperckich, środków masowego przekazu i opinii publicznej oraz zwrócić uwagę na zjawisko antybiotykooporności jako kluczowego zagrożenia dla zdrowia publicznego. W Polsce, w ramach programu polityki zdrowotnej Ministra Zdrowia, funkcjonuje obecnie „Narodowy Program Ochrony Antybiotyków”.
