Amputacje kończyn na przestrzeni wieków
Cukrzyca znacznie upośledza proces gojenia ran, w tym owrzodzeń w przebiegu zespołu stopy cukrzycowej (ZSC). Coraz częściej wykorzystywaną metodą leczenia ZSC jest terapia podciśnieniowa (ang. negative-pressure wound therapy – NPWT), która istotnie przyspiesza gojenie owrzodzeń. Jednym z mechanizmów, leżących u podstaw gojenia ran, w przypadku zastosowania NPWT jest przyspieszenie namnażania się naczyń krwionośnych. Celem badania był wybór cytokin najbardziej zaangażowanych w proces neowaskularyzacji u chorych poddanych terapii podciśnieniowej w przebiegu ZSC spośród panelu 50 czynników o właściwościach angiogenetycznych. Dokonano oceny poziomu czynników angiopoetycznych za pomocą mikromacierzy tkankowych. Badanie przeprowadzono na poszczególnych etapach gojenia rany, w dobach: 0., 3., 6. i 14. Ocena ta pozwoliła wyselekcjonować 6 głównych czynników zaangażowanych w prawidłowe gojenie ZSC z zastosowaniem NPWT: angiogeninę, serpinę E1, interleukinę 8 (Il-8), metaloproteinazę 9 (MMP-9), tkankowy inhibitor metaloproteinaz 1 (TIMP-1), endostatynę. Efekty wstępnej selekcji wybranych cytokin mogą posłużyć do wyjaśnienia molekularnych mechanizmów działania terapii podciśnieniowej u chorych z ZSC w oparciu o metody ilościowe na reprezentatywnej grupie chorych.
III Forum Leczenia Ran
Ropowica tkanek miękkich szyi jako powikłanie próchnicy zębów. Opis przypadku
Ropowica jest ostrym, potencjalnie niebezpiecznym dla życia zapaleniem tkanki łącznej. Lokalizacja w obrębie szyi oraz jamy ustnej jest rzadka. Jedną z przyczyn jej występowania w tym umiejscowieniu może być nieleczona próchnica zębów. W niniejszej pracy
zaprezentowano przypadek 38-letniej pacjentki, u której na skutek wyżej wymienionego zaniedbania doszło do rozwoju masywnej ropowicy tkanek miękkich szyi. Chora zgłosiła się do SOR ze skierowaniem od lekarza rodzinnego z powodu zasłabnięcia. Podczas przyjęcia stan pacjentki prezentował się jako średnio ciężki. Kobieta zgłaszała trwającą od tygodnia gorączkę, ból i obrzęk tkanek miękkich szyi oraz gardła, co skutkowało wystąpieniem trudności w spożywaniu pokarmów i płynów. Pacjentka była w trakcie antybiotykoterapii zleconej w POZ. W wywiadzie: stan po embolizacji tętniaka tętnicy szyjnej wewnętrznej prawej, tętnicy szyjnej wewnętrznej lewej i tętnicy środkowej mózgu dwa miesiące wcześniej, stan po tonsillektomii, próchnica zębów. Pacjentka początkowo była leczona w Oddziale Chorób Wewnętrznych, gdzie szybko pojawiły się kliniczne wykładniki krwawienia do przewodu pokarmowego oraz wstrząsu o mieszanej etiologii: krwotoczno-hipowolemicznego i septycznego. Pacjentka została przekazana w trybie pilnym do Pracowni Endoskopii Przewodu Pokarmowego w celu dokładnego zlokalizowania i opanowania źródła krwawienia, skąd z powodu rozwinięcia się niewydolności wielonarządowej (wstrząsu krwotocznego, septycznego oraz ostrej niewydolności oddechowej) została przyjęta do Oddziału Anestezjologii i Intensywnej Terapii. Przeprowadzono szeroką diagnostykę, zaopatrzono źródło krwawienia, wdrożono także leczenie stomatologiczno-laryngologiczno-chirurgiczne. Po ustabilizowaniu stanu ogólnego na końcowym etapie kobieta była hospitalizowana w Klinice Chirurgii Urazowej, Leczenia Oparzeń i Chirurgii Plastycznej w Poznaniu, gdzie ostatecznie zaopatrzono ranę szyi, pokrywając ubytek przeszczepem skóry. Pacjentka w stanie ogólnym dobrym została wypisana do domu.
Zastosowanie systemu do terapii podciśnieniowej V.A.C. w zgorzeli i tkanek miękkich podbrzusza i krocza
System do terapii podciśnieniowej V.A.C. znajduje zastosowanie w leczeniu ran z różnych dziedzin medycyny. Jest metodą mającą pozytywny wpływ na gojenie ran. W artykule przedstawiono zastosowanie sytemu V.A.C. w przypadku zgorzeli tkanek miękkich podbrzusza i krocza u 61-letniego pacjenta, do której doszło na skutek niewyrównanej i nieleczonej przez 10 lat cukrzycy typu 2. Oprócz wdrożenia antybiotykoterapii i wyrównania glikemii, u chorego konieczne było wykonanie pięciu zabiegów operacyjnych, podczas których trzykrotnie dokonywano nekrozektomii, a także założono i trzykrotnie wymieniono opatrunek V.A.C. Ostatecznie proces terapeutyczny pozwolił na wtórne zszycie rany.
Podciśnieniowa, małoinwazyjna, ambulatoryjna metoda przeszczepu naskórkowego z użyciem CelluTome™ w całkowitym pokryciu ubytku tkankowego stawu łokciowego. Przegląd piśmiennictwa i opis przypadku
Przeszczep skóry dla wielu chorych z ranami o odmiennej etiologii stanowi leczenie z wyboru. Obok klasycznych technik wykorzystujących pełną lub pośrednią grubość, istnieje alternatywa w postaci podciśnieniowego, termicznego mikroprzeszczepu naskórkowego z użyciem systemu CelluTome™. W niniejszej pracy przedstawiono opis wykorzystania nowatorskiej, małoinwazyjnej, niebolesnej, autologicznej techniki pobierania oraz implantacji drobnych tzw. mikrokopuł, pozyskanych z granicy naskórkowo-skórnej w celu zaopatrzenia urazowego oraz ubytkowego uszkodzenia okolicy stawu łokciowego. Zastosowana terapia, poprzez molekularnie odmienny mechanizm gojenia, umożliwiła ostateczne i pełne zamknięcie ubytku, przy jednoczesnym zachowaniu nienaruszonej funkcji stawu, z pełni akceptowalnym efektem kosmetycznym obszaru interwencji oraz prawie niewidocznym miejscem pobrania materiału. Zastosowana procedura nie wymagała znieczulenia oraz angażowania bloku operacyjnego, a dalszy ambulatoryjny nadzór nad pacjentką, raną i miejscem donorowym odbywał się bez powikłań.
Rana pourazowa – zagrożenia zdrowotne i problemy pielęgnacyjne osób w podeszłym wieku
Upadki u osób w podeszłym wieku stanowią istotną przyczynę postawania różnorodnych ran pourazowych – począwszy od niewielkich krwiaków i otarć skóry, aż po groźne dla życia krwotoki do jamy opłucnej, jamy otrzewnej oraz śródczaszkowe. Znacznie bardziej na powikłania upadków narażeni są chorzy przyjmujący doustne antykoagulanty. Wówczas nawet w przypadku niewielkiego urazu konieczna może być hospitalizacja i podejmowanie inwazyjnego leczenia. W pracy zwrócono uwagę na problemy pielęgnacyjne i podejmowane interwencje w opiece nad chorymi z pourazową raną w podeszłym wieku, przyjmującymi przewlekle doustne antykoagulanty.
Porównanie skuteczności terapii podciśnieniowej przy użyciu V.A.C. w leczeniu martwicy kikuta po amputacjach udowych z klasyczną nekrozektomią
Terapia podciśnieniowa (NPWT) jest nowoczesnym sposobem leczenia trudno gojących się ran. Do jej prowadzenia używany jest system V.A.C. Z uwagi na starzejące się społeczeństwo rośnie liczba amputacji udowych – jako ostatecznego stadium leczenia niedokrwienia kończyny dolnej na tle cukrzycy lub miażdżycy. Jednym z powikłań może być rozejście rany pooperacyjnej z powodu martwicy kikuta, które próbuje się leczyć przy użyciu V.A.C. Celem pracy było porównanie efektów leczenia za pomocą V.A.C. oraz nekrozektomii (grupa I) oraz wyłącznie z wykorzystaniem nekrozektomii (grupa II) u pacjentów z pooperacyjną martwicą kikuta po amputacji udowej wykonanej z powodu niedokrwienia kończyny dolnej na tle cukrzycy lub miażdżycy. Do badania zakwalifikowano 16 chorych, których podzielono na dwie grupy (n=8). Średni czas hospitalizacji pacjentów leczonych przy użyciu V.A.C. i nekrozektomii wynosił 45,4 dnia. W przypadku chorych, u których stosowano wyłącznie nekrozektomię, średnia ta wynosiła 31,1 dnia. W grupie I u żadnego z pacjentów, w trakcie stosowania V.A.C. podczas hospitalizacji, nie uzyskano całkowitego oczyszczenia rany z martwicy. Średnia czasu, po którym doszło do całkowitego wygojenia rany, w grupie I wynosiła 62,1 dnia, natomiast w grupie II – 49 dni. Wykazano przewagę klasycznej nekrozektomii nad systemem V.A.C. Całkowite wygojenie rany uzyskiwano szybciej w grupie II niż w grupie I. Prawdopodobnie przyczynił się do tego zbyt gęsty wysięk oraz duże objętości wydzielających się tkanek martwiczych, co prowadziło do zatykania się urządzenia.
Zastosowanie systemu do terapii podciśnieniowej w ropniu pachwiny oraz wargi sromowej. Opis przypadku
Nowoczesne metody leczenia, do których można zaliczyć system do terapii podciśnieniowej (VAC), zdecydowanie poprawiły rokowania pacjentów z ranami trudnymi i powikłanymi. Pozwalają one na stałe oczyszczanie rany i znacznie przyspieszają proces gojenia. Stanowią alternatywę dla tradycyjnych metod leczenia u chorych z ranami będącymi przedmiotem zainteresowania zarówno ginekologów, jak i chirurgów. W pracy przedstawiono opis przypadku 67-letniej pacjentki z ropniem pachwiny i wargi sromowej. U kobiety konieczna była ewakuacja ropnia, włączenie antybiotykoterapii oraz zastosowanie systemu VAC i kolejnych jego wymian aż do uzyskania prawidłowego procesu ziarninowania oraz zmniejszenia nacieku zapalnego. Dzięki zastosowaniu opatrunku podciśnieniowego w połączeniu z leczeniem farmakologicznym udało się oczyścić powikłaną ranę krocza i doprowadzić do jej zamknięcia, uzyskując pełne wygojenie.
Oszczędzające leczenie zakażenia paliczka palucha w przebiegu zespołu stopy cukrzycowej – przypadek kliniczny
Zespół stopy cukrzycowej (ZSC) jest wciąż istotną przyczyną hospitalizacji oraz nieurazowych amputacji kończyn dolnych. Około 20% wszystkich infekcji w obrębie stopy jest powikłanych zakażeniem kości. Leczenie polega na stosowaniu długotrwałej antybiotykoterapii i/lub usunięciu zakażonej kości. Ze względu na słabą penetrację antybiotyków, zakażenie paliczków palców stopy – według zaleceń Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego – stanowi wskazanie do amputacji. W celu uniknięcia amputacji palca, można usunąć zakażoną kość (przez istniejące owrzodzenie). W niniejszej pracy zaprezentowano opis pacjenta chorującego na cukrzycę typu 2 z zakażeniem podstawy paliczka dalszego palucha, u którego podjęto próbę takiego leczenia. Wybrane postępowanie pozwoliło uniknąć amputacji, zachować prawidłową biomechanikę stopy i znacznie skrócić czas stosowania antybiotyku.
Opatrunki hydroterapeutyczne w ambulatoryjnym leczeniu urazowych ran goleni. Opis przypadków
Destrukcja skóry z penetracją do tkanek głębokich wraz ze współistniejącym uszkodzeniem kości są częstymi objawami tzw. piorunujących odleżyn występujących w grupie pacjentów u kresu życia. Proces miejscowego leczenia rany u kresu życia jest zawsze indywidualny i ściśle powiązany ze stanem klinicznym chorego oraz jego przewidywanym okresem przeżycia. W momencie podjęcia decyzji o paliatywnej koncepcji zaopatrzenia rany wygojenie staje się drugoplanowym elementem działań, choć niewykluczonym. Koncentrowanie się na gojeniu i zamknięciu rany może okazać się działaniem niemożliwym do realizacji, łagodzenie objawów związanych z raną powinno być priorytetem w tym okresie życia pacjenta. Celem pracy była prezentacja zastosowania NPWT w zarządzaniu raną u kresu życia. W pracy przedstawiono opis przypadku 82-letniej kobiety, od czterech lat leżącej, niezdolnej do samoopieki (0 pkt według Barthel). Pacjentka była objęta domową opieką hospicyjną z powodu porażenia poprzecznego w wyniku pourazowej stenozy w odcinku piersiowym. Chora była żywiona drogą gastrostomii; z wydolnym oddechem i tracheostomią, okresowo wentylowana mechanicznie. Na przełomie lipca i sierpnia 2017 roku u kobiety zaobserwowano trzy piorunujące odleżyny w okolicach kości krzyżowej oraz krętarza prawego i lewego, każda o powierzchni powyżej 50 cm2. Rany według NPUAP określono na II/IV°, według RYB – czarno-żółte. Dokonano opracowania chirurgicznego, następnie zastosowano terapię biologiczną. Kolejnym etapem było wdrożenie NPWT do leczenia ropowicy rany okolicy krętarza i guza kulszowego prawego. W terapii odleżyn zastosowano InfoV.A.C.® jako element paliatywnego zaopatrzenia ran, w celu eliminacji ropnego wysięku. Podczas kilkutygodniowego stosowania zaobserwowano: zmniejszenie ilości wysięku, redukcję rozmiaru i głębokości odleżyn, cechy rozwoju tkanki ziarninowej i pokrycie stawów biodrowych ziarniną przy niskich wartościach morfotycznych. Wykorzystanie kontrolowanego ujemnego ciśnienia w oczyszczaniu zakażonych ran o pochodzeniu odleżynowym jest metodą skuteczną i bezpieczną w grupie pacjentów paliatywnych. NPWT w zarządzaniu raną można bezpiecznie i skutecznie stosować w środowisku domowym pacjenta.