Racjonalne zaopatrzenie pooperacyjnego rozejścia rany, drenaż ropni wewnątrzbrzusznych, kontrola przetoki jelitowo-atmosferycznej w terapii podciśnieniowej. Opis przypadku

Rozejście rany operacyjnej jest uważane przez każdego chirurga za porażkę zawodową. Powikłanie pooperacyjne w postaci nieskutecznego zamknięcia powłok brzucha nie występuje często. Niezmiernie ważne jest wyselekcjonowanie oraz wczesne zwalczanie czynników ryzyka dehiscencji pooperacyjnej. Terapią z wyboru w przypadku niepełnego zamknięcia powłok brzucha pozostaje leczenie zabiegowe, chirurgiczne. Jedną z nowoczesnych, dostępnych i szeroko akceptowanych metod leczenia jest terapia podciśnieniowa (NPWT). Najbardziej niepożądanym następstwem braku zamknięcia powięzi oraz skory jest wytworzenie jatrogennej, atmosferycznej przetoki przewodu pokarmowego. W każdym przypadku pojawienia się ubytków powłoki konieczna jest ochrona narażonej na działanie środowiska zewnętrznego delikatnej struktury jelita przed formowaniem przetoki. W prezentowanym przypadku klinicznym zastosowano terapię podciśnieniową, umożliwiającą w pełni kontrolowaną oraz skuteczną redukcję ubytku powłoki jamy brzusznej. Odpowiednia przedzabiegowa rewizja rany uchroniła przed wystąpieniem wielu groźnych i niebezpiecznych powikłań.

Leczenie powikłań zakrzepicy żył głębokich przy użyciu skojarzonej terapii fizykalnej – opis przypadku

Zakrzepowe zapalenie żył głębokich (zakrzepica żył głębokich) polega na tworzeniu wewnątrz żył głębokich skrzeplin utrudniających bądź uniemożliwiających prawidłowy przepływ krwi. Najczęściej choroba dotyczy kończyn dolnych, rzadziej miednicy i kończyn górnych. Leczenie powikłań tej choroby w postaci przewlekłych owrzodzeń wymaga interdyscyplinarnego i kompleksowego postępowania, które powinno uwzględniać również wybrane zabiegi fizykalne wspomagające proces terapeutyczny, takie jak Laserobaria-S, wykorzystująca skojarzone terapeutyczne oddziaływanie tlenu hiperbarycznego, wolnozmiennego pola magnetycznego oraz niskoenergetycznego promieniowania emitowanego przez diody półprzewodnikowe LED. W pracy przedstawiono pozytywny efekt terapii u 52-letniego pacjenta z przewlekłą raną kończyny dolnej prawej, stanowiącą powikłanie żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej, u którego dołączenie 45 codziennych zabiegów Laserobarii-S do prowadzonego uprzednio przez półtora roku nieskutecznego leczenia przyczyniło się do pełnego wygojenia rany.

Kompleksowe problemy gojenia się ran u pacjentów leczonych neurochirurgicznie

Problemy z gojeniem się ran w neurochirurgii są nieuniknione i mogą być szczególnie uciążliwe ze względu na specyficzne czynniki ryzyka. Choć należą do rzadkich powikłań, z uwagi na gęstą sieć naczyń układu krążenia, dostarczaną z różnych systemów naczyniowych, u pacjentów wielokrotnie operowanych stanowią bardzo niepokojącą kwestię i prowadzą do znacznej zachorowalności oraz śmiertelności. Zakażenia miejsca operowanego (SSI) występują u 1–8% pacjentów po zabiegach w obrębie mózgoczaszki oraz u 0,5–18% po operacjach kręgosłupa, najczęściej jako: zapalenie opon mózgowych, ropień zewnątrzoponowy, ropień podtwardówkowy lub ropień mózgu. Wśród licznych powodów mogących prowadzić do SSI wymienia się: wiek, płeć, czas i miejsce operacji, liczbę operacji, tryb zabiegu, stosowaną antybiotykoterapię, leczenie steroidami, drenaż płynu mózgowo-rdzeniowego (CSF), wynik w skali ASA i wiele innych. Flora skóry jest dominującym źródłem infekcji SSI w neurochirurgii. Część badaczy postuluje, by okres obserwacji pooperacyjnych ran neurochirurgicznych wynosił minimum 6 miesięcy. Zabiegi neurochirurgiczne związane z naruszeniem przestrzeni wewnątrzoponowej powodują potencjalne ryzyko przecieku płynu mózgowo-rdzeniowego. Problem ten w chirurgii głowy występuje w 4–32%, sześciokrotnie częściej w procedurach podnamiotowych niż nadnamiotowych. Pacjenci poddawani otwartej operacji kręgosłupa są dwukrotnie częściej narażeni na wyciek CSF niż ci, u których przeprowadzono tę samą operację za pomocą technik małoinwazyjnych. Prawidłowe postępowanie z raną pooperacyjną w neurochirurgii nie różni się od standardów obowiązujących w oddziałach zabiegowych; w przypadku ryzyka odsłonięcia tkanek ośrodkowego układu nerwowego zaleca się stosowanie podchlorynu sodu (NaOCl/HOCl).

Bezpieczeństwo stosowania fenoksyetanolu jako jednego ze składników preparatów antyseptycznych wykorzystywanych w profilaktyce zakażeń oraz w leczeniu ran przewlekłych

W ostatnich latach, ze względu na systematycznie rosnącą liczbę szczepów bakterii opornych na antybiotyki, coraz więcej uwagi poświęca się środkom o działaniu antyseptycznym. Fenoksyetanol jest substancją przeciwdrobnoustrojową, wykorzystywaną jako środek konserwujący w preparatach kosmetycznych, stanowi jeden ze składników produktów leczniczych stosowanych w profilaktyce zakażeń oraz w leczeniu ran przewlekłych. Ze względu na potencjalne efekty toksyczne obserwowane w badaniach eksperymentalnych użycie tej substancji bywa kontrowersyjne. Jednakże wyniki badań klinicznych wskazują, że fenoksyetanol jest dobrze tolerowany i rzadko wywołuje poważne działania niepożądane.

Zastosowanie kwasu hialuronowego w leczeniu ran w świetle najnowszych doniesień naukowych

Kwas hialuronowy należy do grupy glikozaminoglikanów i stanowi główną zawartość macierzy pozakomórkowej. Obecny jest również w otoczkach ścian komórkowych niektórych bakterii. Odgrywa znaczącą rolę w procesie gojenia ran dzięki działaniu przeciwzapalnemu, uwodnieniu oraz pobudzaniu migracji komórkowej. Wpływa także na sygnalizację komórkową oraz morfogenezę. Z uwagi na swoje właściwości znajduje zastosowanie w wielu gałęziach medycyny. Obecnie bada się jego wpływ na leczenie ran, zwłaszcza przewlekłych, które powstają w przebiegu zespołu stopy cukrzycowej oraz przewlekłej niewydolności żylnej. W związku ze starzeniem się populacji oraz coraz częstszym występowaniem chorób cywilizacyjnych temat ten wydaje się być bardzo istotny. Wiele wskazuje na to, że hialuronian z powodzeniem może być stosowany w celu przyspieszenia oraz uzyskania większej efektywności gojenia się ran o różnej etiologii.

Stanowisko Grupy Ekspertów dotyczące opatrunków UrgoStart®, wykonanych w technologii lipidokoloidowej zawierającej cząsteczki nanooligosacharydów (TLC–NOSF)

Wśród wielu metod leczenia ran przewlekłych na szczególną uwagę zasługują nowoczesne opatrunki wykorzystujące technologię TLC-NOSF, zapewniającą bezpieczeństwo stosowania oraz znaczne skrócenie czasu terapii. Technologia TLC-NOSF zastosowana w opatrunkach UrgoStart® pozwala na ich aplikację w przypadku większości niezakażonych ran przewlekłych, z uwzględnieniem ich etiologii oraz fazy gojenia. Zatem wskazaniem do zastosowania są wszelkie rany przewlekłe bez cech infekcji, takie jak: owrzodzenia w przebiegu zespołu stopy cukrzycowej czy niewydolności żylnej, odleżyny, a także niegojące się rany ostre. Wykorzystanie TLC-NOSF w opatrunkach lipidokoloidowych UrgoStart® prowadzi do istotnego skrócenia czasu gojenia ran. Poparte jest to wynikami badań, w tym randomizowanych kontrolowanych badań klinicznych. Jednym z nich jest badanie Explorer, opublikowane w czasopiśmie „Lancet” w 2018 roku. W badaniu wykazano skrócenie czasu gojenia się ran o 60 dni w grupie pacjentów z zespołem stopy cukrzycowej o etiologii neuropatyczno-niedokrwiennej, leczonych z zastosowaniem opatrunku UrgoStart®, względem osób, u których stosowano taki sam opatrunek w technologii lipidokoloidowej, ale niezawierający cząstek nanooligosacharydów. Lekarze i pielęgniarki zajmujący się leczeniem ran przewlekłych oraz sami chorzy używający opatrunków UrgoStart® w technologii TLC-NOSF otrzymują nowe narzędzie do walki z ranami przewlekłymi, które może pozwolić na obniżenie kosztów leczenia, poprawę jakości terapii i jakości życia pacjenta.

Zastosowanie larw Lucilia sericata w oczyszczaniu ran przewlekłych – opis trzech przypadków

Terapia z zastosowaniem larw – obok chirurgicznej nekrektomii – jest efektywną i bezpieczną metodą usuwania tkanki martwiczej. Skuteczne oczyszczanie to niezbędny warunek ułatwiający ocenę rany, zmniejszający ryzyko zakażenia i usprawniający cały proces gojenia. Celem niniejszej pracy była ocena skuteczności zastosowania larw Lucilia sericata w oczyszczaniu ran przewlekłych o różnej etiopatogenezie w warunkach opieki domowej. W niniejszej pracy przedstawiono trzech pacjentów z rozpoznanymi ranami przewlekłymi o powierzchni każda minimum 50 cm² i głębokości III/IV° według klasyfikacji NPUAP – dwie odleżyny oraz owrzodzenie podudzia typu mieszanego. W warunkach domowych dokonano aplikacji larw. Obserwację i interwencję prowadzono w okresie 48–72 godzin, kontroli dokonywano raz na dobę (co 24 godziny). W każdym przypadku zastosowania kolonii larw L. sericata uzyskano oczyszczenie rany z tkanki martwiczej w zakresie 70–90% w przeciągu 48–72 godzin, odnotowując jedynie krwawienie i podrażnienia naskórkowe związane z działaniem larw w obrębie rany. Cechy wzmożonego ziarninowania zaobserwowano u każdego z pacjentów. Oczyszczanie ran z wykorzystaniem larw Lucilia sericata w zaprezentowanych przypadkach skróciło okres eliminacji tkanki martwiczej i przyspieszyło proces ziarninowania. Metoda ta jest skuteczna, bezpieczna, prosta w zastosowaniu i ekonomiczna w porównaniu z innymi technikami leczniczymi. Wymaga jednak doświadczenia oraz akceptacji pacjenta i jego opiekunów.

Czy umiemy efektywnie leczyć rany u chorych z cukrzycą oraz towarzyszącą marskością wątroby i przewlekłą chorobą nerek? Opis przypadku

Cukrzyca znacznie upośledza gojenie ran. Jeżeli towarzyszą jej inne jednostki chorobowe wikłające ten proces, takie jak choroby wątroby czy nerek, wówczas należy liczyć się z dodatkowymi problemami podczas terapii. W niniejszej pracy przedstawiono przypadek pacjenta z cukrzycą i towarzyszącą przewlekłą niewydolnością nerek oraz z marskością wątroby, u którego leczono pourazowe owrzodzenie kończyny dolnej. Autorzy zwrócili uwagę na konieczność uwzględnienia specyfiki takich schorzeń w procesie terapeutycznym. Omówione zostały zasady doboru antybiotykoterapii oraz podkreślono potrzebę suplementacji preparatów odżywczych w przypadku współistnienia przewlekłej choroby nerek i marskości wątroby.

Zastosowanie terapii podciśnieniowej w leczeniu rozległej rany oparzeniowej – opis przypadku

Terapia podciśnieniowa (NPWT ) jest metodą leczenia obecnie coraz częściej stosowaną w wielu dziedzinach medycyny w celu ułatwienia oraz przyspieszenia procesu gojenia ran zarówno ostrych, jak i przewlekłych. W chirurgii z zastosowaniem NPWT leczy się między innymi rany oparzeniowe. Efektem zastosowanego leczenia jest usunięcie tkanek martwiczych, zmniejszenie obrzęku, poprawa ukrwienia łożyska rany i zahamowanie wzrostu bakterii. Ponadto terapia podciśnieniowa przyspiesza proces tworzenia tkanki ziarninowej, co wpływa zarówno na możliwość szybszego położenia przeszczepu skóry, jak i na jego przeżywalność.

Czerniak dystalnych części kończyn – niejedno oblicze nowotworu skóry

Czerniak (melanoma malignum) jest nowotworem złośliwym wywodzącym się z nieprawidłowo dzielących się melanocytów, występujących w skórze i błonach śluzowych. Ze względu na gwałtowny wzrost i silne ukrwienie czerniak szybko daje przerzuty drogą naczyń chłonnych i krwionośnych do okolicznych węzłów chłonnych, a także do odległych narządów, m.in.: płuc, wątroby, kości czy ośrodkowego układu nerwowego. W ostatnich latach obserwuje się sukcesywny wzrost liczby zachorowań na omawiany nowotwór. Jedną z postaci jest czerniak umiejscowiony na odsiebnych częściach kończyn, wywodzący się z plam soczewicowatych (melanoma acro-lentiginosum, często postać podpaznokciowa). Niejednokrotnie postaci tej choroby przebiegające z wytworzeniem owrzodzenia powierzchownego skóry mogą przysporzyć lekarzom wielu trudności diagnostycznych, ponieważ imitują wyglądem zmiany skórne pojawiające się także u chorych w przebiegu przewlekłych ran cukrzycowych, grzybiczych czy niedokrwiennych. W niniejszej pracy omówiono przykłady kazuistyczne takich pacjentów.

Czynna immunizacja jako alternatywna metoda ograniczania i przeciwdziałania infekcjom o etiologii Pseudomonas aeruginosa

Pałeczka ropy błękitnej (Pseudomonas aeruginosa) jest szczególnie niebezpiecznym oportunistycznym patogenem, mogącym wywoływać: ostre zapalenia płuc, zakażenia łożyska krwi czy skóry i tkanek miękkich. Obecność wielu różnorodnych mechanizmów oporności, szeroka gama czynników zjadliwości oraz pojemny i plastyczny genom czynią z P. aeruginosa patogen niezwykle trudny do zwalczania. Istotnymi elementami przeciwdziałania infekcjom o etiologii Pseudomonas aeruginosa są antyseptyka oraz właściwa opieka nad chorym. Jednakże powszechne wysokie zużycie środków rutynowo stosowanych w dezynfekcji skóry i błon śluzowych oraz szerokowachlarzowa antybiotykoterapia skutkują indukowaniem oporności wśród rozpowszechnionych, szczególnie w środowisku szpitalnym, izolatów tego gatunku. W związku z powyższym wydaje się być zasadne poszukiwanie innych rozwiązań w profilaktyce zakażeń pałeczką ropy błękitnej. Dostępna od lat 80. XX wieku szczepionka przeciwko P. aeruginosa stanowi jedną z alternatyw rozwiązania tego problemu. Liczne obserwacje kliniczne potwierdzają jej skuteczność w zwalczaniu oraz w zapobieganiu zakażeniom związanym z izolacją szczepów Pseudomonas aeruginosa.

Analiza procesu leczenia pacjentów dorosłych z oparzeniem III stopnia obejmującym 10–19% powierzchni ciała

Wstęp Oparzenie III° powyżej 10% całkowitej powierzchni ciała (CPC) należy do ciężkich urazów, które powinny być leczone w specjalistycznych ośrodkach i oddziałach oparzeniowych. W wyniku urazu oparzeniowego dochodzi do powstania ran oparzeniowych oraz ryzyka rozwoju choroby oparzeniowej. Prawidłowo prowadzone leczenie miejscowe i ogólnoustrojowe umożliwia uzyskanie dobrego efektu. Cel Celem pracy była analiza procesu leczenia pacjentów dorosłych z III° oparzenia 10–19% CPC w porównaniu do pozostałej grupy chorych z urazem oparzeniowym. Materiał i metody Badania przeprowadzono w Małopolskim Centrum Oparzeniowo-Plastycznym, na Oddziale Oparzeń Szpitala Specjalistycznego im. L. Rydygiera w Krakowie w 2015 roku. Dokonano analizy procesu leczenia w grupie 154 pacjentów z urazem oparzeniowym. Wśród nich wyodrębniono grupę 36 chorych (grupa I) z rozpoznanym oparzeniem III° o powierzchni 10–19%, których wyniki zestawiono z wynikami leczenia pozostałych osób (grupa II). Wykorzystano metodę analizy dokumentacji. Analizę statystyczną
przeprowadzono za pomocą pakietu statystycznego PQSat, wersja 1.6.4.110. Wyniki W grupie I najczęstszym czynnikiem wywołującym uraz oparzeniowy był płomień (64%). Zakażenia szpitalne wystąpiły u 42% chorych z grupy I oraz u 17% z grupy II (p=0,0366). Najczęstszą postacią kliniczną zakażenia było zakażenie miejsca operowanego (w porównaniu z innymi rodzajami zakażeń; p=0,0366). W grupie 36 osób z oparzeniem III° zastosowano specjalistyczne leczenie ogólnoustrojowe: żywienie pozajelitowe (25%) i dojelitowe (22%), terapię tlenem hiperbarycznym (19%), wentylację mechaniczną (19%) oraz terapię nerkozastępczą (8%). U pacjentów tych wykonywano różnego rodzaju procedury zabiegowe związane z raną oparzeniową. Łącznie przeprowadzono 198 zabiegów, średnia liczba operacji w warunkach sali operacyjnej wyniosła 5,5 zabiegu na osobę. W grupie I średni czas hospitalizacji wyniósł 20,56 dnia, natomiast w grupie II – 13,73 dnia. Śmiertelność wśród pacjentów w badanej 36-osobowej grupie wynosiła 8% i dotyczyła osób z oparzeniem dróg oddechowych. Wnioski U chorych z grupy I najczęstszą przyczyną urazu oparzeniowego był płomień, urazy częściej występowały u mężczyzn. U tych pacjentów wykonano po kilka zabiegów związanych z leczeniem rany. Większość chorych wymagało specjalistycznego leczenia ogólnoustrojowego, u większości wystąpiły też zakażenia szpitalne. Czas hospitalizacji pacjentów z grupy I był wydłużony w stosunku do grupy II, natomiast śmiertelność była niższa.

Miejscowe leczenie niegojących się owrzodzeń żylnych goleni przy użyciu opatrunku w technologii TLC z aktywnymi jonami srebra

Celem pracy była ocena skuteczności zastosowania nowej opatrunkowej technologii TLC z jonami srebra u pacjentów z przewlekłymi owrzodzeniami żylnymi. W badaniu uczestniczyło 60 osób, które podzielono losowo na dwie grupy. W grupie A (n=30) średnia powierzchnia owrzodzenia wynosiła 9,52 cm2, a w grupie B (n=30) – 9,30 cm2. W opatrunkach błoniastych grupy A zastosowano technologię TLC z jonami srebra (UrgoTul® Ag/Silver). W opatrunkach błoniastych grupy B wykorzystano natomiast technologię TLC (UrgoTul® Absorb). Wszystkie opatrunki zmieniano co 7 dni, aż do całkowitego zagojenia rany. Zmiany w obszarze rany zostały obliczone, a szybkość procesu gojenia była mierzona co tydzień z indeksem gojenia na dzień (cm²/dzień). U 15 pacjentów z grupy A owrzodzenia zagoiły się całkowicie po 5 tygodniach leczenia. Rany u pozostałych chorych wygoiły się w ciągu następnych 2 tygodni. U 24 pacjentów z grupy B proces gojenia zakończył się pomyślnie po 8 tygodniach. W przypadku pozostałych osób badanych z tej grupy leczenie zakończono po 4 tygodniach. Na podstawie tego wyniku Autorzy doszli do wniosku, że zastosowanie technologii TLC z jonami srebra przyspiesza proces leczenia przewlekłego żylnego owrzodzenia goleni.

NPWT Avelle™ a novel system for treating ulcerations associated with Charcot foot syndrome – a case report

Diabetic neuroosteoarthropathy, also known as Charcot joint, is a rare and severe complication occurring in patients with diabetes. The evolution of this process results in bone and joint destruction and recurrent foot ulcers. It leads to total malfunction of the affected joint level. The aim of this case report is to emphasise, that successful wound therapy as well as therapy of osteomyelitic changes are essential before deciding on further reconstructive treatment.

UrgoTul® Ag/Silver dressing as an intermediate layer in negative pressure wound therapy in a patient with a chronic wound and history of multiple laparotomies

Treating of postoperative complications in patients after numerous laparotomies is difficult. In the case of dehiscence the surgical wound, infection and the coexisting formation of intestinal fistulas requires a multidisciplinary approach. In these cases, vacuum assisted therapy is very useful. However, it is necessary to protect the intestines, fistula and surrounding tissues from the action of polyurethane foam – protect the intestines and skin against ingrowing into the black foam. A 54-years-old male patient, with a history of numerous laparotomies was admitted to Clinic to treat complications after left-sided nephrectomy. The patient developed intestinal and enterocutaneous fistulas. Wound dehiscence and necrosis of surrounding tissues was present. Negative pressure wound therapy was applied. Dressing was changed three times. Correction of the stomy was performed. UrgoTul® Ag/Silver was applied each time between the wound and the polyurethane foam as a protective intermediate layer. The use of UrgoTul® Ag/Silver (in patients with infection, dehiscence of wounds, and with enterocutaneous fistulas) showed a significant decrease in the secretion from the intestinal fistula. Healing and closure of the surgical wound, its epithelialization and elimination of inflammation of the abdominal wall was observed.

Superbakteria w zespole stopy cukrzycowej – wygrana w nierównej walce

Wzrost oporności bakterii na antybiotyki jest coraz większym problemem współczesnej medycyny. Szczególną uwagę należy zwrócić na pacjentów z zespołem stopy cukrzycowej (ZSC), u których owrzodzenia są podatne na zakażenia różnymi szczepami bakterii, w tym także szczepami wielolekoopornymi (tzw. superbugs). Infekcje patogenami wielolekoopornymi są trudne do leczenia, kosztochłonne, a przede wszystkim mogą indukować liczne działania niepożądane. Jeżeli dojdzie do krwiopochodnego rozsiewu takiego szczepu, prawie zawsze wiąże się to z ryzykiem zgonu chorego. Z tego powodu w leczeniu ran zaleca się ograniczenie wskazań do antybiotykoterapii i stosowania antyseptyków w istotnych klinicznie przypadkach oraz wykorzystywanie różnych form terapii niefarmakologicznych. Należą do nich: głębokie i powtarzane opracowywanie owrzodzeń, bezwzględne stosowanie systemów odciążających ranę oraz różne terapie alternatywne, np. terapia fagami. W niniejszej pracy przedstawiono przypadek kliniczny pacjenta z ZSC, u którego stwierdzono obecność bakterii wielolekoopornej zagrażającej życiu.

Nowe oblicze znanych związków w postępowaniu miejscowym w ranach przewlekłych

Rany przewlekłe są poważnym i narastającym problemem zdrowotnym. Powikłania ran tego typu mogą być efektem obecności w nich drobnoustrojów w formie biofilmowej. Obecnie brak jest powszechnie dostępnych metod diagnostyki biofilmowej, natomiast najwyższą skutecznością w zwalczaniu tej formy bytowania mikroorganizmów cechują się antyseptyki. W niniejszej pracy dokonano przeglądu cech i aktywności substancji antyseptycznych stosowanych w leczeniu ran, takich jak: poliheksanidyna, poliwinylopirolidon jodu, chlorheksydyna i oktenidyna.

Nawrotowy charakter owrzodzeń żylnych kończyn dolnych. Problem wciąż aktualny

Owrzodzenia żylne charakteryzują się dużą nawrotowością (26–70%). Zdarza się, że chorzy wielokrotnie doświadczają nawrotu owrzodzenia. Utrzymujące się przez wiele lat nadciśnienie w naczyniach żylnych sprawia, że skóra na kończynie jest osłabiona, staje się podatniejsza na zniszczenie, urazy mechaniczne i postęp choroby. W związku z tym prewencja trzeciorzędowa stanowi podstawę zapobiegania nadciśnieniu żylnemu, które może prowadzić do reakcji zapalnych, zmian troficznych i zniszczenia tkanek. Istotną rolę w profilaktyce wtórnej odgrywa systematycznie stosowana kompresjoterapia, podejmowanie odpowiednich form aktywności fizycznej, regularne wizyty w poradni i ciągła edukacja chorego oraz jego rodziny.

Nowoczesne metody oceny dynamiki gojenia ran przewlekłych – termografia medyczna

We współczesnej medycynie coraz większe znaczenie mają nowoczesne i nieinwazyjne metody diagnostyki obrazowej. W ostatnich latach obserwuje się wzrost zainteresowania technikami opierającymi się na pomiarze temperatury ciała i jej rozkładu na powierzchni skóry. W procesie gojenia ran następują po sobie kolejno fazy: wysiękowa, proliferacyjna oraz przebudowy i bliznowacenia. Charakteryzuje je zmienna dynamika procesów naczyniowych i zapalnych. Procesy te nie zawsze manifestują się zewnętrznie i mogą być trudne do oceny wizualnej, np. za pomocą planimetrii. Ich natężenie wpływa jednak na emisję podczerwieni i może być obserwowane w obrazie termograficznym. W pracy omówiono wybrane metody pomiaru rany, m.in.: planimetrię, fotografię cyfrową i obrazowanie 3D. Zaprezentowano także możliwości zastosowania termografii w podczerwieni w diagnostyce medycznej procesu gojenia ran przewlekłych.

Combination therapy of Crohn’s anal fistulas with a single dose of dalbavancin and negative pressure therapy

Introduction The perirectal fistulas in patients with CD (Crohn’s disease) lead to a significant deterioration in quality of life with a high rate of failures and recurrences after conservative and surgical treatment. Biological therapy represents a major advance in the treatment of CD. However, introduction of such treatment should be preceded with drainage of pus accompanying anal fistulas and supplementation with intravenous antibiotic therapy. Material and methods The study was a preliminary pilot research. The survey was entered by 4 patients suffering from active, simple or branched Crohn’s anal fistulas with accompanying abscesses requiring surgical drainage. The type of fistulas was confirmed on MRI. Culture was taken every time an abscess was evacuated and a single intravenous injection of dalbavancin (Xydalba®) was administered, if viable. Subsequently, surgical debridement of fistulous tracts was performed with application of negative pressure dressings (NPWT) to evacuate discharge more effectively. After assessing wound healing, the patients were released home and recommended to continue therapy at the outpatient clinic. Results Rapid resolution of inflammation and decrease of infection markers was observed in all cases. None of the patients required further antibiotic treatment. The average length of hospitalization was 4 days. The healing time until the complete elimination of inflammation was on average 12 days and after an average of 14 days the patients started biological treatment. Conclusions Single intravenous injection of 1500 mg dalbavancin with additional application of negative pressure dressings (V.A.C. therapy) may be an effective and well-tolerated alternative treatment of infected anal fistulas in CD.

Przydatność wybranych metod oczyszczania ran przewlekłych u chorych objętych opieką hospicyjną w warunkach domowych

Wstęp Podstawowymi zasadami miejscowego leczenia rany przewlekłej są: możliwie jak najszybsze oczyszczenie jej z tkanek martwych, minimalizacja infekcji i kontrola wysięku. W warunkach domowych można wykorzystać większość metod oczyszczania ran rekomendowanych przez Polskie Towarzystwo Leczenia Ran. Cel Przedstawienie własnych doświadczeń z zastosowania metod oczyszczania ran przewlekłych u chorych objętych długoterminową opieką hospicyjną w warunkach domowych. Materiał i metody Grupa badana liczyła 15 pacjentów z odleżynami III /IV° według NPUAP , objętych domową opieką hospicyjną w latach 2012–2017, u których zastosowano oczyszczenie ran z wykorzystaniem: chirurgicznego debridementu, larw Lucilia sericata, ujemnego kontrolowanego ciśnienia i autolizy. Jako metody badawcze wykorzystano obserwację oraz analizę dokumentacji medycznej. Analizę zebranych danych wykonano z zastosowaniem programu IBM SPSS Statistics 20. W analizie użyto metod statystyki opisowej. Wyniki Badana grupa pacjentów objętych opieką domową (opieka hospicyjna – 40,0%; długoterminowa – 60,0%) liczyła 9 kobiet (60,0%) i 6 mężczyzn (40,0%), średnia wieku wynosiła 73,67±11,68, a przedział wiekowy – 47–92 lata. Wydolność samoopiekuńcza w oparciu o skalę Barthel oscylowała na poziomie 0–25 punktów. U 9 pacjentów (60,0%) odnotowano współwystępowanie odleżyn i rany współistniejące (minimum 2), w tym u jednej pacjentki 4 rany. Były one zlokalizowane głównie w okolicy: krzyżowej (42,3%; n=11), pięty (27,0%; n=7), krętarzy (19,2%; n=5), piersiowego odcinka kręgosłupa (7,7%; n=2), guza kulszowego (3,8%; n=1). W oparciu o klasyfikację kolorową wyróżniono rany czarne (53,3%; n=14), żółte (42,3%; n=11) oraz jedną czerwoną (3,8%). Średni czas oczyszczenia tkanki martwiczej u badanych wynosił 2,53 tygodnia, zaś najdłuższy 4 tygodnie. Spośród 15 pacjentów objętych obserwacją odleżyny całkowicie wyleczono u 3 pacjentów (20,0%), a zmniejszenie powierzchni ran i głębokości uszkodzenia uzyskano u 12 badanych (80,0%). Wnioski Zastosowanie chirurgicznego debridementu z uzupełnieniem terapią biologiczną larwami L. sericata znacząco skróciło czas oczyszczania tkanek martwych w ranie. Kontrolowane ujemne ciśnienie jest bezpieczną metodą przyspieszającą proces oczyszczenia rany z obfitym wysiękiem.

Ocena skuteczności opatrunku UrgoClean® Ag względem form biofilmowych patogenów ran przewlekłych

Infekcje ran przewlekłych wywołane biofilmem tworzonym przez drobnoustroje stanowią poważne obciążenie dla systemów opieki zdrowotnej oraz zagrożenie dla zdrowia i życia pacjentów. W pracy przedstawiono wyniki oceny aktywności przeciwdrobnoustrojowej wysokochłonnego opatrunku czyszczącego nowej generacji UrgoClean® Ag względem biofilmu tworzonego przez Staphylococcus aureus, Pseudomonas aeruginosa, Klebsiella pneumoniae oraz Candida albicans, przeprowadzonej za pomocą testu (ang.) antibiofilm dressing activity measurement (A.D.A.M.). Wyniki wykazały wysoką zdolność eradykacji biofilmu przez opatrunek UrgoClean® Ag.

Trepanacja czaszki na przestrzeni wieków

Trepanacja czaszki polega na odsłonięciu opon mózgowych w celu umożliwienia przeprowadzenia właściwego zabiegu, np. leczenia krwiaka wewnątrzczaszkowego. Pierwsze operacje tego typu datowane są na protoneolit i wiązane były z rytuałami. Udział w zgłębianiu historii trepanacji przypisuje się Polakom z Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk w Poznaniu, prowadzącym w 2016 roku badania w Omdurmanie (Sudan). W starożytności chirurdzy potrafili przeprowadzać skomplikowane operacje, o których nawet nie marzyli nowożytni medycy przed XX wiekiem. Obecnie, wraz z postępem możliwości technicznych, obserwuje się dynamiczny rozwój neurochirurgii.

Zakażone owrzodzenie goleni lewej w przebiegu reumatoidalnego zapalenia stawów – opis przypadku

Farmakoterapia glikokortykosteroidami i lekami immunosupresyjnymi prowadzona u pacjentów w podeszłym wieku predysponuje do powikłań zarówno ogólnoustrojowych, jak i miejscowych. Zanik tkanki podskórnej, zmniejszenie perfuzji skórnej i zaburzony proces gojenia ran to jedne z wielu negatywnych czynników związanych z tą metodą leczenia. Zastosowanie ujemnego kontrolowanego ciśnienia (NPW T) w obrębie rany zwiększa przepływ krwi, przyspieszając migrację fibroblastów, redukuje wysięk, zmniejsza miano bakterii, dzięki czemu diametralnie przyspiesza proces gojenia i regeneracji tkanek. W niniejszej pracy przedstawiono przypadek pacjentki z zakażoną przewlekłą raną owrzodzeniową w obrębie goleni oraz ze współistniejącym reumatoidalnym zapaleniem stawów.

Odmrożenie – Czy amputacja zawsze okazuje się konieczna? Opis przypadku

Odmrożenie to rana powstała wskutek działania obniżonej temperatury otoczenia. Spektrum uszkodzeń tkankowych może dotyczyć powierzchownych warstw naskórka lub skóry właściwej. W skrajnych, zaawansowanych obrażeniach termicznych uszkodzenia mogą obejmować także głębiej leżące struktury. W nieodwracalnych przypadkach zgorzeli konieczna staje się amputacja, niekiedy ratująca życie chorego. W niniejszej pracy zaprezentowano przypadek kliniczny żmudnego leczenia odmrożeń IV stopnia obu stóp. Z uwagi na zaawansowanie urazu termicznego konieczna była amputacja wszystkich palców po 37 dniach demarkacji martwicy. Łączny czas hospitalizacji pacjentki wynosił 59 dni. Przez 9 dni stosowano terapię z wykorzystaniem podciśnienia (NPW T). Na podstawie przedstawionego przypadku można stwierdzić, że w rozpoznanym odmrożeniu niezbędne okazuje się wczesne wdrożenie multidyscyplinarnego postępowania, w skład którego wchodzą: klasyczne postępowanie opatrunkowe, zabiegi celowanego i delikatnego chirurgicznego debridementu tkankowego, odpowiednie leczenie farmakologiczne, rehabilitacja oraz nowatorskie techniki postępowania z raną przewlekłą w postaci ogólnoustrojowej terapii tlenem hiperbarycznym (HBOT) i miejscowo działającego ciśnienia subatmosferycznego. Przedstawione w pracy działania mogą skutecznie ograniczyć zasięg koniecznej amputacji dystalnej, jednocześnie poprawiając komfort i funkcjonowanie chorego. Odpowiednio przygotowane podłoże rany umożliwia pokrycie ubytków autologicznymi przeszczepami skóry pośredniej grubości oraz ostateczne zamknięcie rany przewlekłej.

Miód Manuka – alternatywa w leczeniu ran

Lecznicze właściwości miodu są wykorzystywane od wieków. Na szczególną uwagę zasługuje miód Manuka (MM) pochodzący z Nowej Zelandii, otrzymywany z herbacianych krzewów Manuka. Uważany jest on za cenną substancję o działaniu przeciwdrobnoustrojowym, antyoksydacyjnym oraz przeciwnowotworowym. W sytuacji rosnącej oporności szczepów bakteryjnych na antybiotyki i substancje odkażające, poszukuje się alternatywnych sposobów leczenia zakażeń. MM – z uwagi na swoje cenne właściwości – jest obecnie uważany za alternatywę dla opatrunków specjalistycznych zawierających srebro czy też PHM B. Miód Manuka to dobrze zbadana i skuteczna substancja przeciwbakteryjna. Jego skuteczność we wspomaganiu gojenia ran wykazano w 16 badaniach (na całkowitej liczbie 533 ran) przeprowadzonych na zwierzętach doświadczalnych. Ponadto korzystne działanie miodu udowodniono w 17 randomizowanych, kontrolowanych badaniach klinicznych z udziałem łącznie 1965 uczestników oraz 5 prób klinicznych innych form, obejmujących 97 pacjentów leczonych miodem. MM może stanowić alternatywę dla stosowanych miejscowo substancji przeciwdrobnoustrojowych.

Zastosowanie metabolomiki jako przyszłego narzędzia w szybkiej diagnostyce ran przewlekłych

Starzejące się społeczeństwo oraz rosnąca liczba chorych ze schorzeniami cywilizacyjnymi, takimi jak cukrzyca oraz choroby układu naczyniowego, przekładają się na wzrost liczby pacjentów z ranami trudno gojącymi się. Brak szybkich metod identyfikacji czynnika etiologicznego zakażenia rany przewlekłej może prowadzić do zbyt późnego wdrożenia odpowiednich procedur leczniczych, a w efekcie do wysokich kosztów terapii, pogorszenia komfortu życia oraz stanu zdrowotnego. Za infekcje ran przewlekłych odpowiedzialne są drobnoustroje w formie biofilmowej, której parametry są unikalne dla poszczególnych gatunków mikroorganizmów. Dlatego konieczne jest opracowanie technik diagnostycznych umożliwiających szybką identyfikację danego biofilmu i zastosowanie metod terapeutycznych opartych na algorytmie Biofilm-Based Wound Care. Mimo szeroko zakrojonych badań mających na celu identyfikację biomarkerów związanych z daną jednostką chorobową, opracowanie testu diagnostycznego, który mógłby być rutynowo stosowany w praktyce klinicznej, nadal pozostaje wyzwaniem. W niedalekiej przyszłości rozwój metabolomiki, dyscypliny analizującej całkowity zbiór metabolitów wytwarzanych przez dany makroorganizm lub mikroorganizm, może dostarczyć narzędzi diagnostycznych służących szybkiej i wiarygodnej identyfikacji biofilmów zasiedlających ranę. Materiałem diagnostycznym o potencjalnie najwyższym zastosowaniu w przyszłej analizie metabolomu z rany jest wysięk – płyn surowiczy, do którego wydzielane są metabolity zarówno drobnoustrojów, jak i te pochodzące ze zmienionych chorobowo komórek przyrannych.

Zakres okresowych i przesiewowych badań stóp w profilaktyce zespołu stopy cukrzycowej – badania pilotażowe

Złożoność problematyki powstawania owrzodzeń oraz zmian w strukturach kostno-stawowych u pacjentów z cukrzycą powoduje, iż zakres badań profilaktycznych jest bardzo szeroki. Różnorodność podejścia do tego zagadnienia związana jest również z interdyscyplinarnością problematyki. W związku z powyższym działania naukowo-badawcze dość często są ukierunkowane na ściśle określony problem kliniczny, co ma bezpośredni wpływ na różnice i rozbieżności w procedurach, rekomendacjach oraz zaleceniach dotyczących okresowych badań służących zapobieganiu rozwojowi powikłań. W działaniach prewencyjnych – w szczególności podejmowanych przez osoby reprezentujące zawody inne niż lekarskie – niezbędne jest wdrożenie celowych, jednoznacznych i mierzalnych procedur służących profilaktyce i prewencji już na poziomie zagrożeń. Okresowe badania przesiewowe (w tym w szczególności wczesne wykrywanie wad i zniekształceń, zaburzeń migracji nacisku oraz nieprawidłowości w obszarze posturografii) służą celowej profilaktyce zmian wiodących do powstania zespołu stopy cukrzycowej (ZSC). Celem niniejszej pracy jest wskazanie zakresu badań nieinwazyjnych w obrębie stóp u pacjentów z cukrzycą, możliwych do wykonania przez zespół interdyscyplinarny – zarówno kadrę medyczną (lekarzy, fizjoterapeutów, pielęgniarki), jak i podologów. Prezentowany zakres badań realizowano w badaniach pilotażowych, co pozwoliło na ich ewaluację.

Evereth Publishing